नागपूर - काही दिवसांपूर्वी नागपूरमध्ये एक हिट अँड रन प्रकरण (Nagpur Hit and Run Case) उघडकीस आले. ट्रकने एका महिलेला चिरडले होते. अपघातानंतर ट्रकचालक न थांबता पळून गेला होता. कोणतीही ठोस माहिती नसल्याने पोलिसांना या प्रकरणात कोणताही सुगावा लागत नव्हता.
मृत महिलेच्या पतीला इतकंच माहिती होते की, ट्रकने त्याच्या पत्नीला चिरडले होते त्यावर लाल रंगाचे निशाण होते. तो ट्रकचा आकार किंवा डिजाईन ओळखू शकला नाही. त्यानंतर पोलिसांनी आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस (एआय) चा वापर केला आणि 36 तासांच्या आत आरोपीला पकडले.
काय प्रकरण आहे ?
9 ऑगस्ट 2025 रोजी, म्हणजे रक्षाबंधनाच्या दिवशी, मध्य प्रदेशातील एक पुरूष नागपूरमध्ये आपल्या पत्नीसोबत बाईकवरून जात होता, तेव्हा एका भरधाव ट्रकने बाईकला धडक दिली. ती महिला रस्त्यावर पडली आणि ट्रकने तिला चिरडून घटनास्थळावरून पळ काढला. यानंतर, त्या पुरूषाने आपल्या पत्नीचा मृतदेह बाईकवर बांधला आणि मध्य प्रदेशातील त्याच्या गावी घेऊन गेला. या घटनेचा व्हिडिओ सोशल मीडियावरही व्हायरल झाला होता.
पोलिसांनी हे प्रकरण कसे सोडवले?
नागपूर ग्रामीण पोलिस अधीक्षक हर्ष पोद्दार म्हणाले की, पीडित व्यक्ती ट्रकबद्दल फारच कमी माहिती देऊ शकली. इतकी कमी माहिती असूनही पोलिसांना आरोपीपर्यंत कसे पोहोचता आले? यावर पोद्दार म्हणाले की त्यांनी सीसीटीव्ही डेटा गोळा केला आणि तो एआय अल्गोरिथमद्वारे चालवला.
सीसीटीव्ही फुटेज, किंवा ज्याला आपण मेटाडेटा म्हणतो, ते तीन वेगवेगळ्या टोल प्लाझाचे होते, जे एकमेकांपासून 15-20 किलोमीटर अंतरावर होते, ते दोन एआय अल्गोरिदम वापरून गोळा केले गेले आणि त्यांचे विश्लेषण केले गेले. दोन्ही संगणक व्हिज्युअलायझेशन नावाच्या तंत्रज्ञानावर आधारित होते, असे पोद्दार म्हणाले.
अधिकाऱ्याने सांगितले की, "पहिल्या अल्गोरिथमने संपूर्ण सीसीटीव्ही फुटेजचे विश्लेषण केले आणि लाल रंगाचे चिन्ह असलेले ट्रक ओळखले. दुसऱ्या अल्गोरिथमने सर्व ट्रकच्या सरासरी वेगाचे विश्लेषण केले जेणेकरून आम्हाला कळेल की कोणता ट्रक या प्रकरणात गुंतलेला असू शकतो. या आधारे, एक ट्रक ओळखला गेला. परवा, नागपूर ग्रामीण पोलिसांच्या पथकाने आरोपीला अटक केली आणि नागपूरपासून सुमारे 700 किमी अंतरावर असलेल्या ग्वाल्हेर-कानपूर महामार्गावरून ट्रक जप्त केला. आणि आता आम्ही आरोपीला अटक केली आहे आणि एआय वापरून 36 तासांच्या आत प्रकरण सोडवले आहे.
महाराष्ट्राने MARVEL (महाराष्ट्र रिसर्च एंड व्हिजिलेंस फॉर एनहँस्ड लॉ एनफोर्समेंट) नावाचे एक विशेष उद्देश वाहन (SPV) तयार केले आहे, जे देशातील पहिले राज्यस्तरीय पोलिस एआय सिस्टम आहे. ते पूर्णपणे राज्याच्या मालकीचे आहे.