डिजिटल डेस्क, नवी दिल्ली. इस्रोच्या "बाहुबली" रॉकेट LVM-3 ने अमेरिकन उपग्रह ब्लूबर्ड-ब्लॉक-2 यशस्वीरित्या प्रक्षेपित केला. संभाव्य ढिगाऱ्यांमुळे प्रक्षेपण 90 सेकंदांनी उशिरा झाले. ब्लूबर्ड-ब्लॉक-2 चे उद्दिष्ट जगभरातील स्मार्टफोन्सना थेट हाय-स्पीड सेल्युलर ब्रॉडबँड प्रदान करणे आहे, ज्यामुळे जागतिक मोबाइल कनेक्टिव्हिटी सुधारेल.
भारतीय अंतराळ संशोधन संघटनेने (ISRO) आज आणखी एक महत्त्वाचा टप्पा गाठला. भारताचे हेवी-लिफ्ट LVM3-M6 रॉकेट प्रक्षेपित करण्यात आले आहे. इस्रो हे पुढील पिढीचे अमेरिकन रॉकेट व्यावसायिक मोहिमेवर पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेत (Lower Earth Orbit) तैनात करेल.
90 सेकंद विलंबाने प्रक्षेपण -
हे मिशन सकाळी 8:54 वाजता प्रक्षेपित होणार होते, परंतु ते 90 सेकंद उशिराने हवेत झेपावले. बाहुबली रॉकेटच्या उड्डाण मार्गात ढिगारा पडण्याची तसेच अन्य उपग्रहांशी टक्कर होण्याची शक्यता असल्याने हा विलंब झाल्याचे इस्रोने म्हटले आहे.
सर्वात जास्त वजनाचे पेलोड-
ब्लूबर्ड ब्लॉक 2 हा LVM3 द्वारे पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेत सोडण्यात आलेला आतापर्यंतचा सर्वात वजनदार पेलोड आहे. 6,100 किलोग्रॅम वजनाचा, मागील विक्रम २ नोव्हेंबर रोजी सोडण्यात आलेल्या 4,400 किलोग्रॅमच्या CMS-03 कम्युनिकेशन उपग्रहाच्या नावावर होता.
कसे झाले लाँच?
इस्रोची व्यावसायिक शाखा, न्यूस्पेस इंडिया लिमिटेड, ने अमेरिकन कंपनी एएसटी स्पेसमोबाइल सोबत भागीदारी केली आहे. प्रक्षेपणानंतर 15 मिनिटांनी हा उपग्रह रॉकेटपासून वेगळा होईल आणि सुमारे 600 किलोमीटरच्या खालच्या पृथ्वी कक्षेत स्थापित केला जाईल.
ब्लूबर्ड 2 का आहे खास ?
- ब्लूबर्ड ब्लॉक-2 ची रचना जगभरातील स्मार्टफोन्सवर थेट हाय-स्पीड सेल्युलर ब्रॉडबँड पोहोचवण्यासाठी केली आहे.
- या उपग्रहात 223 चौरस मीटरचा एक भव्य फेज्ड-अॅरे अँटेना आहे, जो पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेत तैनात केलेला आतापर्यंतचा सर्वात मोठा व्यावसायिक संप्रेषण उपग्रह बनला आहे.
- ब्लूबर्ड ब्लॉक-2 च्या मदतीने, स्मार्टफोन व्यावसायिक आणि सरकारी दोन्ही उद्देशांसाठी थेट उपग्रहांशी जोडता येतील.
- हे नेटवर्क जगात कुठेही 4G आणि 5G व्हॉइस आणि व्हिडिओ कॉल, मेसेजिंग, स्ट्रीमिंग आणि डेटा सेवांना समर्थन देईल.
- या उपग्रहाच्या मदतीने अवकाशातून पृथ्वीवर थेट कॉल, संदेश किंवा व्हिडिओ कॉल करता येतात.
LVM3 ने पुन्हा इतिहास रचला
एएसटी स्पेसमोबाइलने सप्टेंबर 2024 मध्ये पाच ब्लूबर्ड उपग्रह आधीच प्रक्षेपित केले आहेत. कंपनीने जगभरातील 50 हून अधिक मोबाइल ऑपरेटर्ससोबत करार केले आहेत. एलव्हीएम3 बद्दल बोलायचे झाले तर, या रॉकेटने आधीच 72 उपग्रह अवकाशात प्रक्षेपित केले आहेत, ज्यात चंद्रयान 2 आणि चंद्रयान 3 यांचा समावेश आहे.
VIDEO | ISRO's LVM3-M6 lifts off with BlueBird Block-2 satellite from Satish Dhawan Space Centre (SDSC) SHAR, Sriharikota. The satellite is part of a next generation of BlueBird Block-2 communication satellites, designed to provide space-based cellular broadband connectivity… pic.twitter.com/MRXpCOhvBV
— Press Trust of India (@PTI_News) December 24, 2025
मोबाईल नेटवर्क तंत्रज्ञान बदलेल
हे अभियान न्यूस्पेस इंडिया लिमिटेड (NSIL) (इस्रोची व्यावसायिक शाखा) आणि अमेरिकास्थित AST स्पेसमोबाइल (AST & Science, LLC) यांच्यातील व्यावसायिक करारांतर्गत आयोजित केले जात आहे.
हा उपग्रह जगभरातील स्मार्टफोन्सना थेट हाय-स्पीड सेल्युलर ब्रॉडबँड प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केला आहे, ज्यामुळे तो मोबाइल कनेक्टिव्हिटीसाठी जागतिक LEO नक्षत्राचा भाग बनतो.
एएसटी स्पेसमोबाइल पहिले अवकाश-आधारित सेल्युलर ब्रॉडबँड नेटवर्क विकसित करत आहे, जे स्मार्टफोनला व्यावसायिक आणि सरकारी दोन्ही उद्देशांसाठी थेट उपग्रहांशी जोडण्याची परवानगी देईल. हे नेटवर्क जगात कुठेही 4G आणि 5G व्हॉइस आणि व्हिडिओ कॉल, मेसेजिंग, स्ट्रीमिंग आणि डेटा सेवांना समर्थन देईल.
इस्रो अध्यक्षांनी मंदिरात प्रार्थना केली
इस्रोचे अध्यक्ष व्ही. नारायणन यांनी मंगळवारी तिरुमला येथील श्री वेंकटेश्वर स्वामी मंदिरात प्रार्थना केली होती.
