जेएनएन, नवी दिल्ली. Indian Energy Exchange Share : देशातील सर्वात मोठ्या पॉवर एक्सचेंजमध्ये, म्हणजेच इंडियन एनर्जी एक्सचेंज (IEX) मध्ये आज 24 जुलै रोजी मोठी घसरण झाली. IEX चे शेअर्स 28% पेक्षा जास्त घसरले आणि त्यांच्यावर लोअर सर्किट लावण्यात आले. यासह, ते 52 आठवड्यांच्या नीचांकी पातळीवर पोहोचले. आणि याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे मार्केट कपलिंगची घोषणा.
केंद्रीय वीज नियामक आयोगाने (CERC) मार्केट कपलिंग नियमाला मान्यता दिली आहे, जो जानेवारी 2026 पासून लागू होईल. सरकारच्या या नियमामुळे IEX ला धक्का बसला आणि गुंतवणूकदारांमध्ये त्यांचे शेअर्स विकण्याची शर्यत सुरू झाली. आता प्रश्न असा आहे की मार्केट कपलिंग नियम काय आहे आणि तो का लागू केला जात आहे?
मार्केट कपलिंग म्हणजे काय?
What is Market Coupling : मार्केट कपलिंग हे एक मॉडेल आहे ज्या अंतर्गत देशातील सर्व पॉवर एक्सचेंजवर 'खरेदी' आणि 'विक्री' बोली गोळा केल्या जातात आणि नंतर जुळवल्या जातात. त्यानंतर एकसमान मार्केट क्लिअरिंग किंमत म्हणजेच एमसीपी निश्चित केली जाते. याचा अर्थ असा की या एक्सचेंजद्वारे कधीही वीज खरेदी-विक्रीची एकच किंमत असेल.
हा नियम का लागू केला जात आहे?
सध्या देशात तीन मुख्य पॉवर एक्सचेंज आहेत. यामध्ये इंडियन एनर्जी एक्सचेंज (IEX), हिंदुस्तान पॉवर एक्सचेंज लिमिटेड (HPX) आणि पॉवर एक्सचेंज इंडिया लिमिटेड (PXIL) यांचा समावेश आहे. खरं तर, ज्याप्रमाणे स्टॉक एक्सचेंजवर शेअर्स खरेदी आणि विक्री केली जातात, त्याचप्रमाणे पॉवर एक्सचेंजवर वीज देखील खरेदी आणि विक्री केली जाते.
पण तुम्ही हे लक्षात घेतले असेल की एनएसई आणि बीएसई सारख्या स्टॉक एक्सचेंजवर एकाच स्टॉकची किंमत वेगळी असते. पॉवर एक्सचेंजवरही असेच घडते. पॉवर एक्सचेंजच्या या समस्येवर मात करण्यासाठी, बाजार कपलिंगचा नियम लागू करण्याचा विचार करत आहे.
हे ही वाचा -कोण आहेत CoinDCX आणि WazirX चे मालक, ज्यांच्या प्लॅटफॉर्मवर झाला एकूण ₹2361 कोटींचा सायबर हल्ला?
IEX चे तोटे काय आहेत?
IEX हे देशातील सर्वात मोठे पॉवर एक्सचेंज आहे. देशातील 90 टक्के वीज त्याच्या प्लॅटफॉर्मवर खरेदी-विक्री केली जाते. म्हणजेच उर्वरित 10 टक्के वीज इतर दोन एक्सचेंजवर खरेदी-विक्री केली जाते. अशा परिस्थितीत, असे मानले जाते की मार्केट कपलिंगमुळे सर्व एक्सचेंजेसची किंमत सारखीच होईल, ज्यामुळे इतर एक्सचेंजेसचा व्यवसाय वाढेल. सोप्या शब्दांत सांगायचे तर, IEX च्या ट्रेडिंग व्हॉल्यूम आणि महसुलात घट होऊ शकते.
स्टॉकची कामगिरी कशी आहे?
एनएसईवर आयईएक्सचे शेअर्स 169.10 रुपयांना उघडले, जे सकाळी 10.10 नंतर मोठ्या प्रमाणात घसरण्यास सुरुवात झाली. दुपारी 1.15 वाजेपर्यंत, त्यांचे शेअर्स 28.1 टक्क्यांनी घसरून लोअर सर्किटवर पोहोचले. इंडियन एनर्जी एक्सचेंज लिमिटेडच्या शेअर्समध्ये सहा महिन्यांत 20 टक्के आणि एका वर्षात 22 टक्क्यांहून अधिक घसरण झाली आहे.
तथापि, त्याने पाच वर्षांत 132 टक्के परतावा दिला आहे आणि आतापर्यंत एकूण159 टक्के परतावा दिला आहे. त्याची ५२ आठवड्यांची उच्च पातळी २४४.४० रुपये आहे. तर कमी पातळी 135.26 रुपये आहे, जी आज म्हणजेच 24 जुलै रोजी नोंदवली गेली.
(डिस्क्लेमर: येथे शेअर्सबाबत दिलेली माहिती ही गुंतवणुकीचा सल्ला नाही. शेअर बाजारात गुंतवणूक करणे हे बाजारातील जोखमींच्या अधीन असल्याने, गुंतवणूक करण्यापूर्वी कृपया प्रमाणित गुंतवणूक सल्लागाराचा सल्ला घ्या.)
