टेक्नॉलॉजी डेस्क, नवी दिल्ली: टिम कुक, एलन मस्क, सॅम ऑल्टमन आणि लियांग वेनफेंग. यापैकी पहिली तीन नावे तुम्हाला नक्कीच परिचित असतील. कारण, तंत्रज्ञानाच्या जगात ही नावे नेहमी चर्चेत असतात. पण, चौथे आणि शेवटचे नाव, लियांग वेनफेंग, सध्या जगभरात चर्चेत आहे. कारण, याच व्यक्तीने जगाला शक्तिशाली चीनी AI मॉडेल, DeepSeek R1, दिल आहे. यामुळे इंडस्ट्रीतील तज्ञ आणि विश्लेषक चकित झाले आहेत आणि वॉल स्ट्रीटमध्ये खळबळ उडाली आहे.

सोमवार, 20 जनवरीला लाँच झाल्यानंतर, केवळ एक आठवड्यातच DeepSeek जगभरात चर्चेचा विषय बनला आहे. हा अ‍ॅप Apple ॲप स्टोरच्या डाउनलोड चार्टमध्ये टॉपवर पोहोचला आहे आणि अमेरिकन टेक शेअर्समध्ये धक्का बसला आहे. सोमवार (27 जनवरी) रोजी, या चीनी जनरेटिव AI मॉडेलमुळे Nvidia सारख्या दिग्गज कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये 13% पेक्षा जास्त घट झाली. Arm आणि Broadcom सारख्या इतर चिप कंपन्यांचे शेअर्स देखील प्रभावित झाले, ज्यामुळे Nasdaq मध्ये मोठी घसरण झाली.

पण, डीपसीकमागील मास्टर माईंड असलेल्या लियांग वेनफेंगबद्दल फार कमी लोकांना माहिती आहे. अशा परिस्थितीत आम्ही तुम्हाला या व्यक्तीबद्दल सांगणार आहोत, ज्याने टेक जगाला हादरवून सोडले.

काय आहे DEEPSEEK?

  • DEEPSEEK हा एक अत्याधुनिक AI मॉडेल आहे.
  • हांगझो येथील एक संशोधन प्रयोगशाळेने याचा विकास केला आहे.
  • याची निर्मिती 2023 मध्ये लियांग वेनफेंग यांनी केली आहे.
  • लियांग हे AI आणि परिमाणात्मक वित्त क्षेत्रातील तज्ज्ञ आहेत.
  • DEEPSEEK-V3 हा एक विनामूल्य आणि खुला स्त्रोत AI सिस्टम आहे.
  • यामध्ये किफायतशीर AI हार्डवेअरचा वापर केला जातो.
  • यामुळे सिलिकॉन व्हॅलीच्या वर्चस्वाला आव्हान मिळाले आहे.
  • या ॲपला ॲप स्टोअरवर 2.6 दशलक्ष वेळा डाउनलोड केले गेले आहे.
  • ॲप स्टोअरवर याने ChatGPT ला मागे टाकले आहे.
  • युएस, युके आणि चीन सारख्या देशांमध्ये हे लोकप्रिय झाले आहे.

हेज फंड मॅनेजर ते एआय स्टार्ट-अप पर्यंत लिआंग वेनफेंगचा प्रवास

लियांग वेनफेंग हे इंडस्ट्रीमध्ये एक डार्क हॉर्स म्हणून समोर आले आहेत. काहीजण त्यांना चीनचा सॅम ऑल्टमन असेही म्हणतात. पण, या उंचीवर पोहोचण्यासाठी त्यांनी एक रंजक प्रवास केला आहे. 2024 च्या एका मुलाखतीत त्यांनी सांगितले की, ते 1980 च्या दशकात चीनच्या लहान ग्वांगडोंग शहरामध्ये मोठे झाले. त्यांचे वडील एक प्राथमिक शाळेचे शिक्षक होते. लियांगने चीनच्या सर्वात जुनी आणि सर्वोत्तम युनिव्हर्सिटींपैकी एक असलेल्या झेजियांग युनिव्हर्सिटीमधून पदवी आणि पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली

    2015 मध्ये, लियांग आणि झेजियांग विद्यापीठातील त्यांचे दोन मित्र यांनी एक क्वांटिटेटिव हेज फंड, हाई-फ्लायर सुरू केला. त्यांच्या वेबसाइटवर म्हटले आहे की, हा फंड 'क्वांटिटेटिव इन्वेस्टमेंटसाठी गणित आणि AI वर अवलंबून आहे'. पुढील काही वर्षांत, हा हेज फंड चीनमध्ये झपाट्याने वाढला आणि 100 बिलियन RMB (अर्थात 1.19 लाख कोटी रुपये) पेक्षा जास्त रक्कम जमा करणारा पहिला क्वांट हेज फंड बनला. 2021 पर्यंत, ही रक्कम सुमारे 8 अब्ज डॉलरपर्यंत कमी झाली, तरीही हाई-फ्लायर देशातील सर्वात महत्त्वाच्या क्वांट हेज फंडपैकी एक आहे.

    ऑक्टोबर 2023 पर्यंत, हाय-फ्लायरची किंमत US$550 दशलक्ष होती. DeepSeek ही हाय-फ्लायरची उपकंपनी आहे. लिआंग वेनफेंगची एकूण संपत्ती आणि डीपसीकची एकूण संपत्ती यावेळी उपलब्ध नाही.

    फायनान्शियल टाईम्सच्या अहवालानुसार, बायडन प्रशासनाने चीनला एआय चिप्सची यूएस निर्यात मर्यादित करण्याआधी त्याच वेळी, लिआंगने एनव्हीडियाकडून हजारो ग्राफिक्स प्रोसेसर खरेदी करण्यास सुरुवात केली. लियांगच्या जवळच्या लोकांच्या मते, कोणीही विचार केला नाही की हे काही विशेष असेल आणि लोकांनी याला फक्त एक छंद मानले.

    लियांगच्या एक व्यावसायिक भागीदाराने फायनान्शिअल टाइम्सला सांगितले, "जेव्हा आम्ही पहिल्यांदा त्याच्याशी भेटलो, तेव्हा तो एक खूपच 'नर्ड' वाटत होता, त्याचे केस खूप विचित्र होते आणि तो स्वतःचे मॉडेल प्रशिक्षित करण्यासाठी 10,000-चिप क्लस्टर बांधण्याची योजना करत होता." त्या व्यक्तीने पुढे सांगितले, "आम्ही त्याला गंभीरपणे घेतले नाही," "तो फक्त इतकेच म्हणू शकला की, 'मी हे बनवू इच्छितो, आणि हे गेम चेंजर असेल.' आम्हाला वाटले की हे फक्त ByteDance आणि Alibaba सारख्या मोठ्या कंपन्यांसाठीच शक्य आहे.

    तथापि, 2023 मध्ये, त्यांनी High-Flyer चा एक भाग म्हणून DeepSeek लाँच केले, ज्याचे उद्दिष्ट कृत्रिम जनरल इंटेलिजन्स किंवा AI अशा स्तरावर विकसित करणे होते जे मानवी बुद्धिमत्तेशी जुळते.

    डीपसीकचा उदय

    चाळीस वर्षांचा लियांग वैयक्तिकरित्या डीपसीक आणि त्याच्या संशोधनात गुंतलेला आहे. चिनी टेक पब्लिकेशन, QBitAI शी बोलताना ते म्हणाले की त्यांची टीम बनवताना त्यांनी अनुभवी अभियंते शोधले नाहीत. त्याऐवजी, त्यांनी पेकिंग विद्यापीठ आणि सिंघुआ यांसारख्या चीनमधील सर्वोच्च विद्यापीठांमधील पीएचडी विद्यार्थ्यांशी संपर्क साधला. यापैकी बरेच शीर्ष जर्नल्समध्ये प्रकाशित झाले आणि आंतरराष्ट्रीय शैक्षणिक परिषदांमध्ये पुरस्कार प्राप्त झाले, परंतु त्यांच्याकडे उद्योगाचा अनुभव नव्हता.

    2022 मध्ये कंपनीला सर्वात मोठ्या समस्येचा सामना करावा लागला जेव्हा यूएस सरकारने चीनी AI कंपन्यांना Nvidia's H100 सारख्या अत्याधुनिक चिप्समध्ये प्रवेश करण्यापासून रोखण्यास सुरुवात केली. डीपसीकला तोडगा काढायचा होता आणि त्यांनी ते केले.

    लिआंगने त्याच्या मॉडेलची नवीनतम आवृत्ती विकसित करण्यासाठी केवळ $5.6 दशलक्ष खर्च केले हे खूपच प्रभावी आहे. अमेरिकन तंत्रज्ञान दिग्गज त्यांच्या मॉडेल्सवर जे काही खर्च करत आहेत त्याचा हा फक्त एक अंश आहे.

    यूएस स्टॉक्सवर प्रभाव

    • DEEPSEEK च्या उदयामुळे यूएस स्टॉक्सवर परिणाम झाला आहे.
    • NVIDIA, META, MICROSOFT सारख्या कंपन्यांचे शेअर्स घसरले आहेत.
    • DEEPSEEK मुळे यूएसच्या AI कंपन्यांना अडचणी येऊ शकतात.
    • यामुळे गुंतवणूक क्षेत्रावर परिणाम होऊ शकतो.
    • कंपन्यांना आपल्या AI रणनीतींवर पुन्हा विचार करावा लागू शकतो.