टेक्नॉलॉजी डेस्क, नवी दिल्ली. जर तुम्ही नवीन रूम हीटर खरेदी करण्याचा विचार करत असाल, तर सुरक्षा वैशिष्ट्ये विचारात घेणे हा एक महत्त्वाचा घटक आहे. रूम हीटर उत्पादक विविध प्रकारच्या सुरक्षा वैशिष्ट्यांवर लक्ष केंद्रित करतात, परंतु काही वैशिष्ट्ये अशी आहेत जी सरकार उत्पादकांना त्यांच्या हीटरमध्ये समाविष्ट करण्यास सांगते.
भारतात विकल्या जाणाऱ्या विद्युत उपकरणांना प्रमाणित करणाऱ्या ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड्स (BIS) ने हीटर घरगुती वापरासाठी सुरक्षित आहेत याची खात्री करण्यासाठी IS 302-2-30:2007 अंतर्गत कठोर आवश्यकता निश्चित केल्या आहेत. ISI मार्क असलेल्या प्रत्येक मॉडेलसाठी या तपासण्या अनिवार्य आहेत आणि खरेदीदारांना पॅकेजिंग किंवा उत्पादन लेबलवरील या वैशिष्ट्यांची पडताळणी करण्याचा सल्ला दिला जातो.
रूम हीटर सुरक्षा वैशिष्ट्यांबद्दल BIS मार्गदर्शक तत्त्वे काय म्हणतात?
बीआयएस मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, सुरक्षिततेचा सर्वात महत्त्वाचा निर्देशक म्हणजे आयएसआय प्रमाणन चिन्ह, जे हीटरने अनेक विद्युत आणि यांत्रिक सुरक्षा चाचण्या उत्तीर्ण केल्या आहेत याची खात्री करते.
यामध्ये हे समाविष्ट आहे: पृथ्वीची सातत्यता, विद्युत शक्ती आणि जिवंत भागांपर्यंत पोहोचण्यापासून संरक्षण. या चाचण्या विद्युत शॉक आणि अंतर्गत घटक बिघाड टाळण्यासाठी डिझाइन केल्या आहेत. सरकार यावर देखील भर देते की हीटरमध्ये स्वयंचलित कट-ऑफ संरक्षण असले पाहिजे, जे उपकरण जास्त गरम झाल्यास किंवा चुकून खाली पडल्यास ते बंद करते, ज्यामुळे आगीचा धोका कमी होतो.
प्रमाणन दरम्यान निरीक्षण केले जाणारे आणखी एक महत्त्वाचे सुरक्षा वैशिष्ट्य म्हणजे पॉवर इनपुट आणि वॅट अचूकता. हीटर्स वॅट क्षमतेनुसार, 1000W पर्यंत आणि 1000W पेक्षा जास्त गटात विभागले जातात. खोलीच्या आकारासाठी चुकीची वॅट क्षमता निवडल्याने जास्त गरम होण्याची समस्या आणि जास्त वीज वापर होऊ शकतो असा इशारा BIS देतो. प्रमाणित हीटर्समध्ये योग्य अर्थिंग, उच्च-गुणवत्तेचे इन्सुलेशन आणि शॉर्ट सर्किट टाळण्यासाठी क्लिअरन्स आणि क्रिपेज अंतर मानके पूर्ण करणारे घटक देखील असले पाहिजेत.
बीआयएस हीटर्ससाठी मूलभूत चाचणी मानकांवर देखील भर देते.
चाचणी दरम्यान, बीआयएस प्रयोगशाळा हीटरची यांत्रिक शक्ती, असामान्य ऑपरेशन कामगिरी, गळती प्रवाह आणि उष्णता आणि आगीचा प्रतिकार यांचे मूल्यांकन करतात. या तपासण्यांद्वारे हे सुनिश्चित केले जाते की हीटर दीर्घकाळ वापरात असतानाही स्थिर, संरचनात्मकदृष्ट्या निरोगी आणि सुरक्षित राहतो.
स्थिरता चाचण्या हे प्रमाणित करतात की हीटर सहजासहजी खाली पडणार नाही, तर अग्निरोधक चाचण्या हे सत्यापित करतात की बाह्य आणि अंतर्गत भाग नुकसान न करता किंवा आग न लावता उष्णता सहन करू शकतात.
ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड्सने जारी केलेल्या फेसबुक अॅडव्हायझरीमध्ये ग्राहकांना आठवण करून दिली आहे की अगदी छोटीशी चूक - जसे की प्रमाणित नसलेले हीटर खरेदी करणे - देखील घरांना धोका निर्माण करू शकते. खरेदीदारांना ब्रँड नसलेले मॉडेल टाळण्याचे, वापरण्यापूर्वी कॉर्ड तपासण्याचे आणि हीटरमध्ये सेवा आणि वॉरंटीसाठी संपूर्ण उत्पादक माहिती असल्याची खात्री करण्याचे आवाहन केले जाते.
खरेदी करण्यापूर्वी या सुरक्षा वैशिष्ट्यांची तपासणी करून, ग्राहक विद्युत धोक्यांचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी करू शकतात आणि संपूर्ण हिवाळ्यात त्यांचे घर सुरक्षितपणे उबदार ठेवू शकतात.
