डिजिटल डेस्क, नवी दिल्ली. CJI Sanjeev Khanna: न्यायमूर्ती संजीव खन्ना यांनी आज म्हणजेच 11 नोव्हेंबर रोजी देशाचे 51 वे CJI म्हणून शपथ घेतली. ते दिल्लीचे रहिवासी असून त्याचे सर्व शिक्षण दिल्लीतूनच झाले आहे. त्यांचा जन्म 14 मे 1960 रोजी झाला. त्यांचे वडील न्यायमूर्ती देस राज खन्ना होते, जे दिल्ली उच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून निवृत्त झाले होते.

आई लेडी श्रीराम कॉलेजमध्ये हिंदी लेक्चरर होती

न्यायमूर्ती संजीव खन्ना यांच्या आई सरोज खन्ना दिल्ली विद्यापीठाच्या लेडी श्रीराम कॉलेजमध्ये हिंदीच्या लेक्चरर होत्या. न्यायमूर्ती संजीव खन्ना यांनी मॉडर्न स्कूल, नवी दिल्ली येथून शालेय शिक्षण घेतले आणि 1977 मध्ये त्यांचे शालेय शिक्षण पूर्ण केले. शालेय शिक्षणानंतर, त्यांनी कॅम्पस लॉ सेंटर (CLC), लॉ फॅकल्टी, दिल्ली विद्यापीठातून कायद्याचे शिक्षण पूर्ण केले.

अनेक प्रमुख कायद्यांवर जबरदस्त पकड आहे

संजीव खन्ना यांनी 1983 मध्ये दिल्ली बार कौन्सिलमध्ये वकील म्हणून नावनोंदणी केली. सुरुवातीला तीस हजारी कॉम्प्लेक्स, दिल्ली येथील जिल्हा न्यायालयांमध्ये आणि नंतर दिल्लीच्या उच्च न्यायालयात आणि घटनात्मक कायदा, प्रत्यक्ष कर आकारणी, लवाद यांसारख्या विविध क्षेत्रातील न्यायाधिकरणांमध्ये सराव केला. वाणिज्य कायदा, कंपनी कायदा, जमीन कायदा, पर्यावरण कायदा आणि वैद्यकीय निष्काळजीपणा कायद्यांवर त्यांचे जबरदस्त प्रभुत्व आहे.

खन्ना हे आयकर विभागाचे वरिष्ठ स्थायी वकील देखील होते

    प्राप्तिकर विभागाचे वरिष्ठ स्थायी वकील म्हणून त्यांचा सर्वात मोठा कार्यकाळ होता. 2004 मध्ये त्यांची दिल्लीसाठी स्थायी वकील (सिव्हिल) म्हणून नियुक्ती झाली. त्यांनी दिल्ली उच्च न्यायालयात अतिरिक्त सरकारी वकील आणि ॲमिकस क्युरी म्हणून अनेक फौजदारी खटल्यांमध्ये हजेरी लावली आणि युक्तिवाद केला.

    2005 मध्ये दिल्ली उच्च न्यायालयात बढती

    2005 मध्ये त्यांना दिल्ली उच्च न्यायालयाचे अतिरिक्त न्यायाधीश म्हणून पदोन्नती देण्यात आली आणि 2006 मध्ये ते कायमस्वरूपी न्यायाधीश झाले. दिल्ली उच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश असताना, त्यांनी दिल्ली न्यायिक अकादमी, केंद्रीय आणि जिल्हा न्यायालय लवाद केंद्र, दिल्ली आंतरराष्ट्रीय लवादाचे अध्यक्ष/न्यायाधीशपदही भूषवले.

    2019 मध्ये त्यांची सर्वोच्च न्यायालयात नियुक्ती झाली

    18 जानेवारी 2019 रोजी भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून त्यांची पदोन्नती झाली. 17 जून 2023 ते 25 डिसेंबर 2023 या कालावधीत त्यांनी सर्वोच्च न्यायालयाच्या विधी सेवा समितीचे अध्यक्षपद भूषवले. ते सध्या राष्ट्रीय विधी सेवा प्राधिकरणाचे कार्यकारी अध्यक्ष आणि राष्ट्रीय न्यायिक अकादमी, भोपाळच्या गव्हर्निंग कौन्सिलचे सदस्य आहेत. संजीव खन्ना हे 13 मे 2025 पर्यंत CJI पदावर असतील.

    अनेक मोठ्या निर्णयांमध्ये न्यायमूर्ती खन्ना यांचा सहभाग होता

    न्यायमूर्ती संजीव खन्ना यांनी जानेवारी 2019 मध्ये त्यांची नियुक्ती झाल्यापासून सर्वोच्च न्यायालयात अनेक उल्लेखनीय निकाल दिले आहेत. यामध्ये VVPAT पडताळणी, निवडणूक बाँड योजना, कलम 370 हटवण्याचे प्रकरण, कलम 142 अंतर्गत घटस्फोटाचे प्रकरण, अरविंद केजरीवाल यांना अंतरिम जामीन आणि आरटीआय निर्णयाचा समावेश आहे.