जेएनएन, अंबाला. देशातील पहिली सेमी हायस्पीड वंदे भारत एक्सप्रेस (Vande Bharat Express) आता देशातील प्रवाशांची पहिली पसंती बनत आहे. म्हणूनच रेल्वे स्लीपर कोचसह वंदे भारत एक्सप्रेस सुरू करण्याची तयारी करत आहे. रेल्वेने चार वेगवेगळ्या मार्गांवर वंदे भारत एक्सप्रेस चालवण्याचा प्रस्ताव तयार केला आहे.

तथापि, 130 किमी प्रतितास वेगाने धावणाऱ्या वंदे भारत एक्सप्रेसचा सरासरी वेग ताशी 71 किमी देखील ओलांडू शकत नाही. वंदे भारत एक्सप्रेसचा सरासरी वेग ताशी 67 ते 71 किमी दरम्यान येत आहे.

मध्यम ते लांब पल्ल्याच्या मार्गांवर स्लीपर कोच असलेल्या गाड्या चालवण्याची योजना आहे, ज्यांचा प्रवास वेळ जास्तीत जास्त साडेआठ तासांचा असेल. वंदे भारत एक्सप्रेसची धावण्याची क्षमता जास्त आहे, परंतु रेल्वेच्या पायाभूत सुविधांमुळे सरासरी वेग वाढवण्यासाठी पर्यायांचा शोध घेतला जात आहे.

पहिली वंदे भारत चेन्नईतील इंटिग्रल कोच फॅक्टरीमध्ये तयार करण्यात आली होती. प्रवाशांच्या मागणीनुसार स्लीपर वंदे भारत देखील तयार करण्यात येत होते. सध्या, स्लीपर वंदे भारत कोच चार मार्गांवर चालवले जाणार आहेत आणि या मार्गांवर सरासरी वेग कमाल आहे.

चंदीगड ते इज्जत नगर हा मार्ग 503 किमी आहे, सरासरी वेग 67 किमी प्रति तास आहे, तर प्रवास वेळ साडेसात तास असेल. त्याचप्रमाणे, जयपूर ते लखनौ हा मार्ग 568.37 किमी आहे, सरासरी वेग 71 किमी प्रति तास आहे, वेळ साडेआठ तास आहे, वाराणसी ते जबलपूर हा मार्ग 467 किमी आहे, सरासरी वेग 68.75 किमी प्रति तास आहे, वेळ सात तास पाच मिनिटे आहे आणि गोरखपूर ते आग्रा हा मार्ग 602.51 किमी आहे, सरासरी वेग 71 किमी प्रति तास आहे, वेळ साडेआठ तास आहे. कायमस्वरूपी-

तात्पुरता ब्लॉक आणि ऑटोमॅटिक ट्रॅकचा अभाव हे देखील कारण 

    रेल्वेच्या प्रत्येक विभागात ज्या पद्धतीने ब्लॉकचे काम सुरू आहे, त्यामुळे गाड्यांच्या वेगातही अडथळा निर्माण होत आहे. सुरक्षेच्या दृष्टिकोनातून, ट्रॅक दुरुस्तीचे काम सुरू आहे, परंतु काही भागात कायमचे ब्लॉक चिन्हांकित केले आहेत.

    असे ब्लॉक एक किंवा दोन दिवसांसाठी नसून 365 दिवसांसाठी असतात, जे गार्ड, ड्रायव्हर आणि ऑपरेटिंग विभागाला लेखी स्वरूपात पाठवले जातात, म्हणजेच वर्षभर ट्रेनचा वेग कमी करावा लागतो. याशिवाय, अनेक ठिकाणी सिग्नल यंत्रणाही मजबूत केली जात आहे.

    गर्दीच्या मार्गांवर गाड्यांच्या संख्येत वाढ

    रेल्वेच्या एका मार्गावर, एका दिवसात 24 ते 30 गाड्या धावू शकतात, तर दुहेरी मार्गावर ही संख्या 60 पर्यंत पोहोचते. गाड्यांच्या संख्येत वाढ झाल्यामुळे, एक ट्रेन दुसऱ्याच्या मागे धावते, ज्यामुळे सिग्नल न मिळाल्यास ट्रेन चालकाला ट्रेन थांबवावी लागते. रेल्वे ट्रॅक अशा पातळीवर बांधण्याचा प्रयत्न करत आहे की सेमी-हाय स्पीड ट्रेनचा सरासरी वेग वाढू शकेल.