डिजिटल डेस्क, नवी दिल्ली. मान्सूनच्या आगमनानंतर केरळमध्ये एका विचित्र आजारानेही दार ठोठावले आहे. लोकांच्या मेंदूवर हल्ला करणाऱ्या या आजारामुळे अनेक लोकांचा मृत्यू झाला आहे. गेल्या 1 महिन्यात अशी तीन प्रकरणे समोर आली आहेत, ज्यात 'ब्रेन-इटिंग अमिबा'चा (Brain-Eating Amoeba) बळी ठरलेल्या लोकांचा जीव गेला आहे.
'ब्रेन-इटिंग अमिबा'ला 'घातक अमीबिक मेनिंगोएन्सेफलायटीस' (lethal amoebic meningoencephalitis) म्हटले जात आहे, जो 'Naegleria fowleri' नावाच्या जिवाणूमुळे होतो. नुकतेच, एका 3 महिन्यांच्या बाळाचा याच आजारामुळे मृत्यू झाला. तर, ऑगस्टमध्ये एका 52 वर्षीय महिलेचा आणि 9 वर्षांच्या मुलीचा जीव गेला होता.
केरळ सरकारने राबवली मोहीम
'ब्रेन-इटिंग अमिबा'चा वाढता धोका पाहता, केरळ सरकारने "पाणी हेच जीवन आहे" (Water is Life) नावाची क्लोरीनेशन मोहीम सुरू केली आहे. या मोहिमेअंतर्गत विहिरी, पाण्याच्या टाक्या आणि सार्वजनिक स्नान स्थळांची स्वच्छता केली जात आहे.
कसा पसरतो हा आजार?
'ब्रेन-इटिंग अमिबा' तलाव, सरोवर, विहिरी, नद्या आणि कमी क्लोरीन असलेल्या जलतरण तलावांसारख्या गोड्या पाण्याच्या ठिकाणी वाढतो. हा आजार उन्हाळा आणि पावसाळ्याच्या महिन्यांत वेगाने पसरतो. अनेकदा अंघोळ करताना, पोहताना किंवा सिंचनादरम्यान हा अमिबा शरीरात घुसतो आणि थेट मेंदूवर हल्ला करतो, ज्यामुळे लोक 'प्रायमरी अमीबिक मेनिंगोएन्सेफलायटीस' (PAM) चे बळी ठरतात.
PAM च्या विळख्यात सापडलेल्या लोकांचे वाचण्याचे चान्सेस खूप कमी असतात. जगभरात या आजारामुळे होणारा मृत्यूदर 95-98 टक्के आहे. भारतासह 20 देशांमध्ये हा आजार आढळून येतो. 2024 मध्ये केरळमध्ये 'ब्रेन-इटिंग अमिबा'ची 36 प्रकरणे समोर आली होती, त्यापैकी 9 लोकांचा मृत्यू झाला होता.
'ब्रेन-इटिंग अमिबा'ची लक्षणे
'ब्रेन-इटिंग अमिबा'चे लवकरात लवकर निदान करून आणि त्वरित उपचार सुरू करून केरळमध्ये काही लोकांना वाचवण्यात यश आले आहे. या आजाराची लक्षणे 1-12 दिवसांच्या आत दिसू लागतात. यात तीव्र ताप, डोकेदुखी, मळमळ, उलट्या, मान आखडणे आणि थरथरणे यांसारख्या समस्या दिसून येतात.