लाइफस्टाइल डेस्क, नवी दिल्ली. Independence Day 2025: भारताला 15 ऑगस्ट 1947 रोजी अधिकृतपणे स्वातंत्र्य मिळाले. या वर्षी देश आपला 78 वा स्वातंत्र्यदिन साजरा करत आहे, जो प्रत्येक देशवासीयांसाठी अभिमानाचा दिवस आहे. मात्र, हा दिवस भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी का निवडला गेला आणि दरवर्षी 15 ऑगस्ट हा दिवस स्वातंत्र्यदिन म्हणून का साजरा केला जातो. याशी संबंधित रंजक माहिती जाणून घेऊया.

15 ऑगस्टला आपण स्वातंत्र्यदिन का साजरा करतो?

भारताच्या स्वातंत्र्याचा इतिहास खूप रंजक आहे.  ब्रिटीश राजवटीनुसार भारताला 30 जून 1948 रोजी स्वातंत्र्य मिळणार होते, पण त्याचवेळी भारत आणि पाकिस्तानची फाळणी हा नेहरू आणि जिना यांच्यात निर्माण झालेला तणाव आणि वाढता धोका यामुळे मोठा मुद्दा बनला होता. कारण 15 ऑगस्ट 1947 रोजी भारताला स्वातंत्र्य देण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता. यासाठी लॉर्ड माउंटबॅटन यांनी 4 जुलै 1947 रोजी ब्रिटिश हाऊस ऑफ कॉमन्समध्ये भारतीय स्वातंत्र्य विधेयक मांडले. यानंतर ब्रिटीश संसदेकडूनही मंजुरी मिळाली आणि 15 ऑगस्ट हा भारताचा स्वातंत्र्यदिन म्हणून साजरा करण्याची घोषणा करण्यात आली.

15 ऑगस्ट का निवडला?  

15 ऑगस्ट हा दिवस भारताचे शेवटचे व्हाइसरॉय लॉर्ड माउंटबॅटन यांच्यासाठी खूप खास होता. खरंतर, दुसरे महायुद्ध 15 ऑगस्ट 1945 रोजी संपले आणि जपानी सैन्याने ब्रिटीश सैन्यासमोर शरणागती पत्करली. त्यावेळी लॉर्ड माउंटबॅटन ब्रिटीश सैन्यात मित्र राष्ट्रांचे कमांडर होते. म्हणून त्यांनी हा दिवस खास मानला. जपानी सैन्याच्या शरणागतीचे संपूर्ण श्रेय माउंटबॅटन यांना देण्यात आले, म्हणून माउंटबॅटन यांनी 15 ऑगस्ट हा दिवस त्यांच्या आयुष्यातील सर्वोत्तम दिवस मानला आणि म्हणूनच त्यांनी भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी 15 ऑगस्टची निवड केली.

महात्मा गांधींनी यात का भाग घेतला नाही?

    स्वातंत्र्याच्या वेळी जवाहरलाल नेहरू आणि सरदार वल्लभभाई पटेल यांनी महात्मा गांधींना पत्र पाठवून स्वातंत्र्यदिनी आशीर्वाद देण्याचे आमंत्रण दिले होते, परंतु महात्मा गांधी त्या कार्यक्रमाला उपस्थित राहिले नाहीत. पत्राच्या उत्तरात त्यांनी जवाहरलाल नेहरू आणि सरदार वल्लभभाई पटेल यांना म्हटले होते की, "मी 15 ऑगस्टला आनंदी राहू शकत नाही. मी तुम्हाला फसवू इच्छित नाही, परंतु त्याच वेळी मी असे म्हणणार नाही की तुम्ही उत्सव साजरा करू नका. दुर्दैवाने आज आपल्याला ज्या पद्धतीने स्वातंत्र्य मिळाले आहे त्यात भारत आणि पाकिस्तानमधील भविष्यातील संघर्षाची बीजे देखील आहेत. माझ्यासाठी, हिंदू आणि मुस्लिमांमधील शांतता स्वातंत्र्याच्या घोषणेपेक्षा जास्त महत्त्वाची आहे."