लाइफस्टाइल डेस्क, नवी दिल्ली. आज संपूर्ण देश स्वातंत्र्याच्या जल्लोषात बुडाला आहे. या वर्षी आपण आपला 79 वा स्वातंत्र्यदिन (Independence Day 2025) साजरा करत आहोत. भारताच्या इतिहासात हा दिवस खूप खास मानला जातो. 1947 मध्ये या दिवशी भारताला ब्रिटिशांच्या गुलामगिरीतून स्वातंत्र्य मिळाले. म्हणूनच, दरवर्षी 15 ऑगस्ट रोजी स्वातंत्र्यदिन मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. या दिवशी पंतप्रधान लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवर तिरंग्याला वंदन करतात आणि देशाला संबोधित करतात.
अशा परिस्थितीत, स्वातंत्र्यदिनी ध्वज फडकवला (Flag Unfurling) जातो की ध्वजारोहण (Flag Hoisting) जातो याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे का? 15 ऑगस्ट रोजी ध्वज फडकवणे आणि ध्वजारोहण यातील फरक आणि काय केले जाते ते समजून घेऊया.
ध्वज फडकवणे आणि ध्वजारोहण यातील फरक
भारतीय ध्वज संहिता, 2002 नुसार, स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिनी ध्वज फडकवण्याच्या पद्धतीत एक महत्त्वाचा फरक आहे-
स्वातंत्र्य दिन (15 ऑगस्ट)- या दिवशी, ध्वज खालून वर ओढून फडकवला जातो, ज्याला "ध्वज फडकवणे" (Flag Hoisting)म्हणतात. ही प्रक्रिया पंतप्रधान लाल किल्ल्यावर करतात, कारण 15 ऑगस्ट 1947 रोजी भारत पहिल्यांदा स्वतंत्र झाला आणि एक नवीन राष्ट्रीय ध्वज फडकवण्यात आला. हे एक नवीन उत्साह आणि स्वातंत्र्याची भावना प्रतिबिंबित करते. म्हणूनच, दरवर्षी या दिवशी, पंतप्रधान दोरीने ध्वज वर ओढतात आणि नंतर ध्वज फडकवला जातो.
प्रजासत्ताक दिन (26 जानेवारी) - या दिवशी, पूर्व-बांधलेल्या स्वरूपातून ध्वज फडकवल्यानंतर वरून फडकवला जातो, ज्याला "फ्लैग अनफर्लिंग" (Flag Unfurling)म्हणतात. हे राष्ट्रपती राजपथावर करतात, कारण या दिवशी भारतीय संविधानाची अंमलबजावणी होते, जी आधीच तयार होती. म्हणून, दरवर्षी प्रजासत्ताक दिनी, राष्ट्रपती वरून ध्वज फडकवल्यानंतर ध्वज फडकवतात.
हेही वाचा:Independence Day 2025: अशोक चक्राचे 24 आरे काय सांगतात? जीवन जगण्याचा तुमचा दृष्टिकोन बदलेल हे 24 आरे; जाणून घ्या अर्थ
ऐतिहासिक महत्त्व काय आहे?
15 ऑगस्ट 1947 रोजी तत्कालीन पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी लाल किल्ल्यावर पहिल्यांदाच भारतीय तिरंगा फडकवला, जो भारताला स्वतंत्र राष्ट्र घोषित करण्याचा एक मार्ग होता. 26 जानेवारी 1950 रोजी भारत प्रजासत्ताक बनला आणि संविधान लागू झाले. या दिवशी, ध्वज वरून उघडण्यात आला, कारण तो एका स्थापित संवैधानिक व्यवस्थेचे प्रतीक होता.
स्वातंत्र्यदिनी ध्वजारोहण (Flag Hoisting) केले जाते, तर प्रजासत्ताक दिनी ध्वज फडकवणे Flag Unfurling)केले जाते. या फरकाचे ऐतिहासिक आणि प्रतीकात्मक महत्त्व आहे. म्हणून, प्रत्येक भारतीयाने याची जाणीव ठेवली पाहिजे.
हेही वाचा:Independence Day 2025: 15 ऑगस्ट रोजी देशभक्तीचा उत्साह करा दुप्पट शेअर करा हे 25 प्रसिद्ध देशभक्तीपर नारे