नवी दिल्ली, जेएनएन. India UK FTA: भारत-ब्रिटन यांच्यातील मुक्त व्यापार करारातून (FTA) प्रेरणा घेऊन, सध्याच्या अमेरिकन प्रशासनाकडे भारतासोबतचे आपले संबंध नव्याने परिभाषित करण्याची संधी आहे. एक स्पर्धक म्हणून नाही, तर एक धोरणात्मक भागीदार म्हणून, जो सामायिक समृद्धीला चालना देऊ शकतो. वॉशिंग्टनस्थित ना-नफा संस्था 'मिडिल ईस्ट मीडिया अँड रिसर्च इन्स्टिट्यूट'च्या (MEMRI) अहवालानुसार, भारत-ब्रिटन एफटीए हा अमेरिकेसाठी एक धडा आहे आणि चर्चेच्या यशासाठी भारत-अमेरिकेला ही चर्चा नव्याने सुरू करावी लागेल.
अहवालानुसार, ब्रिटनसोबत एफटीए करण्यामधील भारताचे अलीकडील यश हे अमेरिकेसोबतच्या त्याच्या व्यापार वाटाघाटींमधील सुरू असलेल्या तणावपूर्ण आणि दीर्घ चर्चेच्या अगदी विरुद्ध आहे.
यात म्हटले आहे की, भारत-ब्रिटन यांच्यातील एफटीए हा केवळ एक व्यापार करार नाही, तर तो परस्पर सामंजस्य, धोरणात्मक संलग्नता आणि सर्वसमावेशक विकासासाठीचा सामायिक दृष्टिकोन दर्शवतो.
अहवाल म्हणतो की, हा करार दोन परिपक्व अर्थव्यवस्थांमध्ये तीन वर्षांच्या मधूनमधून थांबलेल्या, पण अखेरीस फलदायी ठरलेल्या चर्चेतून तयार झाला, ज्यांनी दिखाव्याऐवजी व्यावहारिकतेला प्राधान्य दिले. ब्रेक्झिटनंतरची आपली आर्थिक ओळख पुढे नेताना, ब्रिटनने भारताला केवळ एक बाजारपेठ म्हणून नाही, तर एक असा भागीदार म्हणून पाहिले, ज्याची आर्थिक प्रगती त्याच्या स्वतःच्या औद्योगिक महत्त्वाकांक्षा पूर्ण करू शकते.
यानुसार, प्रगत उत्पादन, स्वच्छ ऊर्जा आणि डिजिटल तंत्रज्ञानावर केंद्रित असलेली ब्रिटनची आधुनिक औद्योगिक रणनीती, भारताच्या सुधारणा-आधारित विकास मार्गाशी आणि 2027 पर्यंत 5 लाख कोटी डॉलर्सची अर्थव्यवस्था बनण्याच्या त्याच्या आकांक्षेशी जुळते.
भारत-ब्रिटन करार केवळ टॅरिफ कपातीपुरता मर्यादित नाही. त्याने 99 टक्के भारतीय निर्यातीवर शून्य-शुल्क देऊ केले आणि व्यावसायिकांसाठी गतिशीलतेला सुव्यवस्थित केले.
अहवालानुसार, आपली व्यापक आर्थिक ताकद आणि जागतिक महत्त्वाकांक्षा असूनही, भारत हा एक असा देश आहे जिथे एमएसएमई (MSME) रोजगाराचा कणा आहेत, जिथे कृषी क्षेत्र अजूनही किमतींप्रति संवेदनशील आहे आणि जिथे दरडोई उपभोग विकसित अर्थव्यवस्थांपेक्षा खूप मागे आहे.
अमेरिकन प्रशासन, परस्पर सवलती मिळवण्यासाठी, अनेकदा या वास्तवाकडे दुर्लक्ष करते. त्याला भीती वाटते की, भारताचा प्रत्येक फायदा अमेरिकन उत्पादनाच्या नुकसानीवर आधारित आहे. ही मानसिकता केवळ प्रगतीत अडथळा आणत नाही, तर एका अशा भागीदाराला वेगळे करण्याचा धोका निर्माण करते, ज्याचे अमेरिकेसोबतचे धोरणात्मक संबंध मजबूत आहेत.