नवी दिल्ली: केंद्र सरकारने यावर्षी सामान्य माणसावरील कराचा बोजा कमी करण्यासाठी अनेक मोठे निर्णय घेतले आहेत. यामध्ये आयकर कपात, जीएसटी सुधारणा आणि वार्षिक टोल पास यांचा समावेश आहे.
केंद्र सरकारने 2025 च्या सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात नवीन आयकर व्यवस्थेअंतर्गत सूट मर्यादा 7 लाखांवरून 12 लाख रुपयांपर्यंत वाढवण्याची घोषणा केली. हे, स्टँडर्ड डिडक्शन अंतर्गत उपलब्ध असलेल्या 75,000 रुपयांच्या सूटसह एकत्रित केल्याने एकूण सूट 12.75 लाख रुपयांपर्यंत वाढते.
याचा अर्थ असा की कोणताही पगारदार व्यक्ती ₹12.75 लाखांपर्यंतच्या उत्पन्नावर आयकर सूट मागू शकतो. स्टँडर्ड डिडक्शन फक्त पगारदार व्यक्तींसाठी उपलब्ध आहे.
जीएसटीमध्ये मोठा दिलासा
या वर्षी सरकारने जाहीर केलेली दुसरी मोठी सवलत जीएसटी 2.0 (GST Reforms 2025) होती. या योजनेअंतर्गत, सरकारने जीएसटी स्लॅबची संख्या चार—5 टक्के, 12 टक्के, 18 टक्के आणि 28 टक्के—वरून कमी करून दोन—5 टक्के आणि 18 टक्के केली. दरम्यान, लक्झरी आणि सिन गुड्सवरील जीएसटी दर 40 टक्के निश्चित करण्यात आला आहे.
नवीन जीएसटी दर लागू झाल्यानंतर ज्या 453 वस्तूंचे जीएसटी दर बदलले गेले, त्यापैकी 413 वस्तूंमध्ये कपात करण्यात आली. अंदाजे 295 जीवनावश्यक वस्तूंवरील जीएसटी दर 12 टक्क्यांवरून पाच टक्के/शून्य करण्यात आला आहे.
गाड्या स्वस्त झाल्या-
जीएसटीच्या शिफारशींनुसार, 1,200 सीसी किंवा त्यापेक्षा कमी क्षमतेच्या पेट्रोल कार आणि 1,500 सीसी किंवा त्यापेक्षा कमी क्षमतेच्या डिझेल कारवरील जीएसटी दर 28 टक्क्यांवरून 18 टक्के करण्यात आला आहे. तसेच, 350 सीसी किंवा त्यापेक्षा कमी क्षमतेच्या मोटारसायकलींवरील जीएसटी दर 28 टक्क्यांवरून 18 टक्के करण्यात आला आहे.
याव्यतिरिक्त, लक्झरी कार आणि मोटारसायकलींवर 40 टक्के जीएसटी लादण्यात आला आहे. त्याव्यतिरिक्त, वाहन उपकर रद्द करण्यात आला आहे. या सुधारणांचा उद्देश देशाचा आर्थिक विकास दर वाढवणे होता. 2025-26 या आर्थिक वर्षाच्या दुसऱ्या तिमाहीत देशाचा विकास दर 8.2 टक्के होता, जो अनेक तिमाहींमधील सर्वात वेगवान विकास दर आहे.
टोल कराचा बोजा कमी झाला
सर्वसामान्यांवरील टोल कराचा भार कमी करण्यासाठी, सरकारने 2025 मध्ये वार्षिक पासची घोषणा केली आहे, जो 15 ऑगस्टपासून लागू केला जाईल. या योजनेअंतर्गत, सरकार चालकांना वार्षिक FASTag पास देत आहे. त्याची किंमत ₹3,000 आहे.
यामुळे कोणताही वाहनचालक २०० टोल प्लाझा ओलांडू शकतो. यामुळे टोल प्लाझा ओलांडण्याचा खर्च फक्त 15 रुपयांपर्यंत कमी होतो. यामुळे महामार्गांवर प्रवास करणे पूर्वीपेक्षा खूपच स्वस्त होते.
