धर्म डेस्क, नवी दिल्ली. हिंदू धर्मात उत्पन्न एकादशीचे व्रत विशेष महत्त्व आहे, कारण हा केवळ भगवान विष्णूंच्या पूजेचा दिवस नाही तर देवी एकादशीच्या अवताराचे प्रतीक असलेला सण देखील आहे. मार्गशीर्ष महिन्यातील कृष्ण पक्षातील ही एकादशी विशेष आहे कारण ही तारीख हिंदू धर्मातील सर्व एकादशी व्रतांची सुरुवात मानली जाते. हिंदू कॅलेंडरनुसार, यावर्षी उत्पन्न एकादशी (Utpanna Ekadashi 2025 Date) 15 नोव्हेंबर रोजी साजरी केली जाईल, तर चला जाणून घेऊया देवीच्या जन्माचे रहस्य.
देवी एकादशी का अवतरली?
पौराणिक कथेनुसार, देवी एकादशीचा जन्म विश्वाचे पालनकर्ता भगवान विष्णू यांच्या शरीरातून झाला होता. तिच्या जन्मामागील कारण शक्तिशाली राक्षस मुर होता. सत्ययुगात, मुर नावाचा एक अतिशय क्रूर राक्षस होता ज्याने आपल्या शक्तीने देवांना पराभूत केले आणि स्वर्गाचा ताबा घेतला. यामुळे त्रस्त होऊन सर्व देव भगवान शिवाकडे गेले, ज्यांनी त्यांना भगवान विष्णूकडे जाण्यास सांगितले.
देवतांची विनंती ऐकून, भगवान विष्णूने अनेक वर्षे मुरा राक्षसाशी भयंकर युद्ध केले. युद्धाने थकल्यावर, ते हिमालयातील एका गुहेत विश्रांती घेण्यासाठी गेले आणि योगिक निद्रा घेतली.
अवतरणचे रहस्य
भगवान विष्णूंना झोपलेले पाहून मुर राक्षसाने त्यांच्यावर हल्ला करण्याचा प्रयत्न केला. त्यानंतर, भगवान विष्णूच्या शरीराच्या तेजातून, एक दिव्य आणि तेजस्वी कन्या (Birth Of Devi Ekadashi) जन्मली. तिच्या अफाट शक्तीने, या कन्याने मुरा राक्षसाला आव्हान दिले आणि त्याच्याशी लढा दिला. तिच्या शक्तीने, तिने मुराचे डोके त्याच्या शरीरापासून वेगळे केले, अशा प्रकारे भगवान विष्णूची योगिक झोप भंग होण्यापासून रोखली.
या तारखेशी एक विशेष संबंध आहे.
जेव्हा भगवान विष्णू जागे झाले तेव्हा त्यांना मुरा मृतावस्थेत आढळली आणि त्या मुलीच्या शौर्याने ते प्रसन्न झाले. भगवान विष्णूने तिला वरदान देऊन म्हटले, "मार्गशीर्ष महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या एकादशी दिवशी तू माझ्या शरीरातून जन्माला आलीस, म्हणून तुझे नाव एकादशी असे राहील." त्यांनी असेही घोषित केले की आजपासून जो कोणी या तिथीला व्रत करेल आणि माझ्यासोबत तुझी पूजा करेल त्याला त्यांच्या सर्व पापांची क्षमा होईल आणि मोक्ष मिळेल.
म्हणूनच याला उत्पन्न एकादशी म्हणतात.
म्हणूनच मार्गशीर्ष महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला उत्पन्न एकादशी (Significance Of Ekadashi Vrat) म्हणतात, कारण याच दिवशी देवीची एकादशी जन्मली होती. ही 24 एकादशींपैकी पहिली आणि सर्वात महत्वाची मानली जाते.
हेही वाचा: Ganadhipa Chaturthi 2025: गणाधिप संकष्टी चतुर्थी, 8 किंवा 9 नोव्हेंबर कधी आहे? जाणून घ्या शुभ वेळ आणि चंद्रोदयाची वेळ
Disclaimer: या लेखात नमूद केलेले उपाय, फायदे, सल्ला आणि विधाने केवळ सामान्य माहितीसाठी आहेत. दैनिक जागरण आणि जागरण न्यू मीडिया या फीचर लेखातील मजकुराचे समर्थन करत नाहीत. या लेखात असलेली माहिती विविध स्त्रोतांकडून, ज्योतिषी, पंचांग, उपदेश, श्रद्धा, धार्मिक ग्रंथ आणि दंतकथा यातून गोळा केली गेली आहे. वाचकांना विनंती आहे की त्यांनी लेखाला अंतिम सत्य किंवा दावा मानू नये आणि त्यांच्या विवेकबुद्धीचा वापर करावा. दैनिक जागरण आणि जागरण न्यू मीडिया अंधश्रद्धेच्या विरोधात आहे.