नवी दिल्ली. IAF MIG-21 Retires: भारतीय हवाई दलाचे सर्वात जुने आणि सर्वात धाडसी लढाऊ विमान, मिग-21, ला आज चंदीगड हवाई दल तळावर अंतिम निरोप देण्यात येणार आहे. या ऐतिहासिक प्रसंगाचे औचित्य साधून, हवाई दलाने हा सोहळा थेट पाहण्यासाठी जनतेसाठी एक विशेष लाईव्ह लिंक जारी केली आहे.
सुरक्षेच्या कारणास्तव, हवाई दलाच्या तळाच्या आत नागरिकांना परवानगी नाही. तळाभोवतीही लोकांना जमण्यास बंदी असेल. संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांच्यासह अनेक वरिष्ठ अधिकारी आणि हवाई दलाचे कर्मचारी निरोप समारंभाला उपस्थित राहतील.
पाच दशकांहून अधिक काळ देशाच्या हवाई सीमांचे रक्षण करणाऱ्या मिग-21 ने अनेक युद्धे आणि कारवाया पाहिल्या आहेत. आज, हे विमान आपले शेवटचे उड्डाण करेल आणि भारतीय हवाई दलाच्या गौरवशाली इतिहासात कायमचे नोंद होईल.
हवाई दलाच्या तळावर भव्य फुल ड्रेस रिहर्सल
बुधवारी 12 विंग एअरफोर्स स्टेशनवर भव्य फुल ड्रेस रिहर्सल आयोजित करण्यात आली. मिग-२१ लढाऊ विमानाला वॉटर कॅनन सलामी देण्यात आली, तर सूर्य किरण एरोबॅटिक टीम आणि आकाश गंगा स्काय डायव्हर्सनी आकाशात अद्भुत स्टंट करून वातावरण संस्मरणीय बनवले. लढाऊ विमान आकाशात उडताच त्याचा गर्जना संपूर्ण शहरात घुमली. स्कायडायव्हर्सनी 8,००० फूट उंचीवरून उडी मारून अदम्य धैर्य दाखवले. हे दृश्य पाहून उपस्थित असलेल्या सर्वांचे डोळे या ऐतिहासिक क्षणाचे साक्षीदार झाले.
राजस्थानमधील सुरतगड येथील क्रमांक 23 स्क्वॉड्रन (पँथर्स) चे कमांडिंग ऑफिसर शेवटच्या वेळी मिग-२१ उडवतील. ही स्क्वॉड्रन 1956 मध्ये स्थापन झाली आणि 1978 पासून मिग-21 चालवत आहे. आदमपूरमधील क्रमांक 28 स्क्वॉड्रनचे अधिकारी देखील उपस्थित असतील, कारण 1987 पर्यंत मिग-21 या स्क्वॉड्रनचा भाग होते.
फॉर्म-700 हवाई दल प्रमुखांना सुपूर्द केला जाईल-
अंतिम उड्डाणानंतर, वैमानिक त्यांचे अनुभव आणि तांत्रिक अहवाल फॉर्म-700 मध्ये नोंदवतील. स्क्वॉड्रन कमांडिंग ऑफिसर हे दस्तऐवज हवाई दल प्रमुखांना सादर करतील. ते मिग-21 च्या गौरवशाली इतिहासाची अंतिम दस्तऐवजीकरण गाथा म्हणून जतन केले जाईल.
निरोप समारंभाची तयारी-
या निरोप समारंभाला हवाई दलाचे वरिष्ठ अधिकारी, माजी आणि विद्यमान वैमानिक आणि संरक्षण तज्ञ उपस्थित राहतील. मिग-21 अंतिम फ्लाय-पास्ट करेल आणि गार्ड ऑफ ऑनरसह निरोप देईल. या समारंभात हवाई दलाच्या बँडचे सादरीकरण देखील होईल, तर वरिष्ठ अधिकारी मिग-२१ च्या योगदानाचे स्मरण करून त्यांचे विचार मांडतील.
भावनिक क्षण, योगदान अनेक प्रकारे महत्त्वाचे
मिग-21 हे विमान केवळ भारतीय हवाई दलासाठीच नाही तर देशासाठीही अभिमानाचे कारण आहे. त्याला निरोप हा एक भावनिक क्षण असेल, कारण या विमानाने अनेक दशकांपासून देशाच्या हवाई सीमांचे रक्षण केले आहे. मिग-21 चे चंदीगड आणि तेथे असलेल्या हवाई दलाच्या तळाशी खोलवरचे नाते आहे. त्याचे योगदान अनेक प्रकारे महत्त्वपूर्ण मानले जाते.
मिग-21 चा प्रवास आणि योगदान
1963 मध्ये भारतीय हवाई दलात मिग-२१ चा समावेश करण्यात आला. हे भारताचे पहिले सुपरसॉनिक लढाऊ विमान होते, जे ध्वनीच्या वेगापेक्षा जास्त वेग घेऊ शकते. या विमानाने 1971 च्या भारत-पाक युद्धात शत्रूची असंख्य विमाने पाडून भारताला निर्णायक आघाडी मिळवून दिली. 1999 च्या कारगिल युद्धातही मिग-21 ने आपले शौर्य दाखवले. हवाई दलाचा कणा म्हणून ओळखले जाणारे हे विमान भारताच्या हवाई शक्तीचा पाया राहिले आणि 60 वर्षे देशाच्या संरक्षणात योगदान दिले.