लाईफस्टाईल डेस्क, नवी दिल्ली. Caffeine Withdrawal Symptoms: तुमची सकाळ चहा किंवा कॉफीने सुरू होते तेव्हा तुम्हाला जास्त ताजेतवाने वाटते का? परंतु, ज्या दिवशी कॉफी किंवा चहाचा कप मिळत नाही त्या दिवशी डोकेदुखी, थकवा आणि चिडचिड अशी लक्षणे का उद्भवतात? हैदराबाद येथील अपोलो हॉस्पिटलमधील वरिष्ठ न्यूरोलॉजिस्ट डॉ. सुधीर कुमार स्पष्ट करतात की याचे उत्तर कॅफिन सोडण्यात आहे. चला हे सविस्तरपणे पाहूया.
डोकेदुखी का होते?
आपल्या चहा आणि कॉफीमधील कॅफिन मेंदूमध्ये तयार होणाऱ्या एडेनोसिन नावाच्या रसायनाला ब्लॉक करते. एडेनोसिन हे तेच रसायन आहे जे आपल्याला झोप आणि थकवा जाणवते. जेव्हा तुम्ही दररोज कॉफी पिता तेव्हा तुमचा मेंदू या बदलाची सवय होतो, परंतु तुम्ही कॉफी पिणे बंद करताच, एडेनोसिन अचानक जास्त प्रमाणात सक्रिय होते. यामुळे मेंदूतील रक्तवाहिन्या पसरतात, ज्यामुळे डोकेदुखी होते.
लक्षणे कधी आणि किती काळ टिकतात?
कॉफी न पिल्यानंतर साधारणपणे 12 ते 24 तासांच्या आत कॅफिन सोडण्याची लक्षणे दिसून येतात. डोकेदुखी, तंद्री, मंद मूड आणि लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण यासह येऊ शकते. हे परिणाम अधूनमधून कॉफी आणि चहा पिणाऱ्यांसाठी साधारणपणे 2-3 दिवस टिकतात, तर जास्त मद्यपान करणाऱ्यांसाठी ते एका आठवड्यापर्यंत टिकू शकतात.
ही परिस्थिती कशी नियंत्रित करावी?
डॉक्टरांच्या मते, जर तुम्हाला कॉफी सोडायची असेल तर ती हळूहळू करा, अचानक नाही. येथे काही सोप्या पायऱ्या आहेत ज्या तुम्ही वापरून पाहू शकता:
हळूहळू कमी करा: दररोज दोन कपांनी सुरुवात करा, नंतर एका कपपर्यंत कमी करा, नंतर हळूहळू थांबवा.
जास्त पाणी प्या: शरीरात पाण्याची कमतरता डोकेदुखी वाढवू शकते.
चांगली झोप घ्या: कॅफिन ब्रेकनंतर मेंदूला जुळवून घेण्यासाठी वेळ लागतो, म्हणून पुरेशी विश्रांती घेणे आवश्यक आहे.
धीर धरा: ही डोकेदुखी तात्पुरती आहे आणि काही दिवसांत ती स्वतःहून निघून जाईल.
कॉफी किंवा चहा नक्कीच ऊर्जा वाढवते आणि मूड सुधारते, परंतु संतुलन राखणे महत्वाचे आहे. लक्षात ठेवा - तुमचा पहिला कप कॉफी तुम्हाला जागे करतो, परंतु योग्य प्रमाणात तुमचे मन आनंदी ठेवते.