लाईफस्टाईल डेस्क, नवी दिल्ली. Exercise In Toxic Air: दिवाळीपासून महाराष्ट्रात आणि विशेषकर मुंबई आसपासच्या परिसरात हवेची गुणवत्ता सतत खालावत चालली आहे. विषारी हवेचा आरोग्यावर हानिकारक परिणाम होत आहे. वेगाने वाढणाऱ्या वायू प्रदूषणासोबतच आरोग्याशी संबंधित अनेक समस्याही वाढत आहेत. अशा परिस्थितीत निरोगी राहण्यासाठी काही गोष्टी लक्षात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे.
विशेषतः जर तुम्ही सकाळी फिरायला किंवा व्यायामासाठी बाहेर गेलात तर ही बातमी तुमच्यासाठी आहे. हो, गुदमरणाऱ्या हवेत चालणे किंवा व्यायाम करणे फायदेशीर होण्याऐवजी हानिकारक ठरू शकते. हे फक्त आमचे मत नाही तर आरोग्य तज्ञ स्वतःच याला पुष्टी देतात.
तर, याबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी, आम्ही फरीदाबाद येथील मारिंगो एशिया हॉस्पिटल्सच्या पल्मोनोलॉजी, रेस्पिरेटरी आणि स्लीप मेडिसिनचे क्लिनिकल डायरेक्टर डॉ. यांच्याशी बोललो. पंकज छाब्रा. संभाषणादरम्यान, डॉक्टरांनी वाढत्या वायू प्रदूषणादरम्यान चालणे किंवा व्यायाम करणे कसे हानिकारक असू शकते आणि कोणत्या खबरदारी घेणे महत्वाचे आहे हे स्पष्ट केले. चला हे सविस्तरपणे पाहूया.
सकाळी चालणे-व्यायाम कसे हानिकारक आहे?
डॉक्टरांनी स्पष्ट केले की जेव्हा हवेचा दर्जा निर्देशांक (AQI) खालावतो तेव्हा सकाळी फिरायला जाणे किंवा व्यायाम करणे फायदेशीर होण्यापेक्षा जास्त हानिकारक ठरू शकते. प्रदूषणाची पातळी सामान्यतः सकाळी शिखरावर असते, ज्यामुळे धूळ, धूर आणि हानिकारक वायू जमिनीजवळ अडकतात.
अशा परिस्थितीत, व्यायाम करताना किंवा चालताना या विषारी हवेत श्वास घेतल्याने फुफ्फुसांना अधिक प्रदूषक श्वासात घ्यावे लागतात, ज्यामुळे श्वसनाचा त्रास, दम्याचा झटका, घशातील संसर्ग आणि फुफ्फुसांना दीर्घकालीन नुकसान होण्याचा धोका वाढतो.
स्वतःला निरोगी कसे ठेवावे
यामुळे हवेची गुणवत्ता बिघडत असताना तंदुरुस्ती आणि आरोग्य कसे राखायचे हा प्रश्न उपस्थित होतो. डॉक्टरांनी काही उपाय सुचवले आहेत. जेव्हा AQI खराब किंवा खूप वाईट श्रेणीत असेल तेव्हा बाहेर व्यायाम टाळण्याची शिफारस त्यांनी केली आहे. त्याऐवजी, तुमचे दैनंदिन व्यायाम घरामध्ये करा. घरी योगा, स्ट्रेचिंग किंवा कार्डिओ हे सुरक्षित पर्याय आहेत.
जर तुम्हाला अजूनही बाहेर व्यायाम करायचा असेल, तर सकाळी उशिरा किंवा संध्याकाळी - सकाळी 10 नंतर किंवा सूर्यास्ताच्या सुमारास - पहाटेच्या वेळेपेक्षा सुरक्षित असतात, कारण या काळात प्रदूषणाची पातळी कमी असते. तसेच, नेहमी योग्यरित्या फिट होणारा N95 मास्क घाला, गर्दीच्या ठिकाणी टाळा आणि प्रदूषकांचे परिणाम कमी करण्यासाठी हायड्रेटेड रहा.
या गोष्टीही लक्षात ठेवा
घरी परतल्यानंतर, धुळीचे कण काढून टाकण्यासाठी चेहरा धुवा आणि स्वच्छ धुवा. घरातील हवा शुद्धीकरण यंत्र वापरल्याने तुमचे फुफ्फुस निरोगी राहण्यास मदत होऊ शकते. लक्षात ठेवा, तंदुरुस्ती महत्त्वाची आहे, परंतु तुमच्या फुफ्फुसांना विषारी हवेपासून वाचवणे हे चांगल्या आरोग्यासाठी तितकेच महत्त्वाचे आहे.