नवी दिल्ली: अराटाई (Arattai) हे मेसेजिंग ॲप सध्या चर्चेत आहे. गेल्या तीन दिवसांपासून त्याची लोकप्रियता पाहता, भारतात मेटाच्या व्हॉट्सॲपला संभाव्य प्रतिस्पर्धी म्हणून ते पाहिले जात आहे.
तर, तुम्हाला माहिती आहे का अराटाई कोणाचे मालक आहे? (Who is the owner of Arattai App) जर नसेल, तर या लोकप्रिय ॲपमागे कोण आहे याची सविस्तर माहिती घेऊया.
यामागे अशा व्यक्तीचा हात आहे ज्याने अमेरिकेतील चांगल्या पगाराची आयटी नोकरी सोडून आपल्या मायदेशी, भारतात व्यवसाय सुरू केला. त्याची कहाणी आणखी अनोखी आहे कारण त्याने आपला व्यवसाय मेट्रो शहरात नाही तर स्वतःच्या गावात स्थापन केला.
अराटाई ॲपचे मालक श्रीधर वेम्बू कोण आहेत?
पडद्यामागे झोहोचे (Zoho) संस्थापक श्रीधर वेम्बू आहेत. श्रीधर वेम्बू तामिळनाडूतील तेनकासी येथील कंपनीच्या विकास केंद्रात काम करण्यासाठी सायकल चालवतात. वेम्बूचा जन्म 1968 मध्ये तमिळनाडूतील तंजावर येथील एका मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला.
श्रीधर वेम्बू किती शिक्षित आहे?
श्रीधर वेम्बू यांनी आयआयटी मद्रासमधून इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंगमध्ये बी.टेक पदवी घेतली आहे, 1989 मध्ये पदवी प्राप्त केली आहे, त्यानंतर 1994 मध्ये प्रिन्सटन विद्यापीठातून पीएचडी केली आहे.
उच्च शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, वेम्बूने क्वालकॉम येथे सिस्टम डिझाइन अभियंता म्हणून आपल्या व्यावसायिक कारकिर्दीला सुरुवात केली, जिथे त्यांनी वायरलेस तंत्रज्ञानावर लक्ष केंद्रित केले.
श्रीधर वेम्बूकडे किती संपत्ती आहे?
श्रीधर वेम्बू हे फोर्ब्सच्या 2024 च्या भारतातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीत 39 व्या क्रमांकावर आहेत, त्यांची एकूण संपत्ती $5.85 अब्ज (सुमारे 51,905 कोटी रुपये) आहे.
तंत्रज्ञान उद्योग आणि भारतीय अर्थव्यवस्थेतील त्यांच्या योगदानाची दखल घेत, भारत सरकारने त्यांना 2021 मध्ये पद्मश्री, हा देशातील चौथा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार प्रदान केला. 9 ऑक्टोबर 2024 च्या फोर्ब्स इंडियाच्या टॉप 100 श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीनुसार, वेम्बू आणि त्यांचे भावंडे 5.8 अब्ज डॉलर्सच्या एकत्रित संपत्तीसह ५१ व्या क्रमांकावर आहेत.
We have faced a 100x increase in Arattai traffic in 3 days (new sign-ups went vertical from 3K/day to 350K/day). We are adding infrastructure on an emergency basis for another potential 100x peak surge. That is how exponentials work.
— Sridhar Vembu (@svembu) September 28, 2025
As we add a lot more infrastructure, we are…
त्याने त्याच्या गावात स्वतःचे कार्यालय उघडले.
तथापि, टेक हबमध्ये परतण्याचा पारंपारिक मार्ग स्वीकारण्याऐवजी, वेम्बूने भारतात परतण्याचा निर्णय घेतला. बेंगळुरू, हैदराबाद किंवा दिल्लीला नाही तर तामिळनाडूतील तेनकासी येथील एका छोट्या गावात.
त्या वेळी लोकांना आश्चर्यचकित करणारा हा असामान्य निर्णय आता त्यांच्या तत्वज्ञानाचा केंद्रबिंदू बनला आहे. जागतिक दर्जाचे तंत्रज्ञान महानगरे किंवा शहरांमधून येण्याची गरज नाही असे वेम्बू मानतात. पारंपारिक व्यवस्थेद्वारे दुर्लक्षित केलेल्या प्रतिभेद्वारे खेड्यांमध्ये देखील ते निर्माण केले जाऊ शकते.
1996 मध्ये, वेम्बूने त्याच्या मित्र आणि कुटुंबासह, जागतिक प्रेक्षकांसाठी एक भारतीय सॉफ्टवेअर उत्पादन कंपनी तयार करण्याच्या उद्देशाने ॲडव्हेंटनेट सुरू केले.
अरट्टईचा पाया कसा आणि केव्हा घातला गेला?
जागतिक तंत्रज्ञान क्षेत्रातील दिग्गजांना भारतीय पर्याय निर्माण करण्याच्या वेम्बूच्या दृष्टिकोनानुसार, झोहोने 2021 मध्ये अराटाई हे मेसेजिंग ॲप लाँच केले. अराटाई या नावाचा अर्थ तमिळमध्ये "झटपट गप्पा" असा होतो.
सुरुवातीला एका साईड प्रोजेक्ट म्हणून सुरू झालेले हे ॲप अलीकडेच भारतातील डाउनलोड चार्टमध्ये अव्वल स्थानावर पोहोचले आहे. अराटाई लोकप्रिय मेसेजिंग ॲप्समध्ये दिसणारी वैशिष्ट्ये ऑफर करते, जसे की ग्रुप चॅट्स, व्हॉइस आणि व्हिडिओ कॉल्स, स्टोरीज आणि ब्रॉडकास्ट चॅनेल.
केंद्रीय शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांनी अलीकडेच या ॲपला मान्यता दिली आणि नागरिकांना स्वदेशी डिजिटल उपायांचा अवलंब करण्याचे आवाहन केले.
सरकारच्या या पावलानंतर आणि सोशल मीडियावरील चर्चेनंतर, ॲपची लोकप्रियता गगनाला भिडली. अल्पावधीतच नोंदणीची संख्या दररोज 3,000 वरून 3,50,000 पर्यंत वाढली.
वेम्बूने एक्स (पूर्वीचे ट्विटर) वर स्पष्ट केल्याप्रमाणे, "आम्ही 3 दिवसांत अराटाई ट्रॅफिकमध्ये 100 पट वाढ पाहिली आहे (नवीन साइन-अप 3,000/दिवस वरून 3,50,000/दिवस झाले आहेत). आणखी संभाव्य 100 पट वाढीची तयारी करण्यासाठी आम्ही आपत्कालीन आधारावर पायाभूत सुविधा जोडत आहोत."
झोहो कॉर्पोरेशनची सुरुवात कशी झाली
दोन दशकांहून अधिक काळ, ॲडव्हेंटनेट झोहो कॉर्पोरेशनमध्ये विकसित झाले, जे आता क्लाउड-आधारित व्यवसाय समाधानांचे एक आघाडीचे प्रदाता आहे. 2016 पर्यंत, कंपनीने 3,000 हून अधिक कर्मचारी वाढवले होते आणि 50 हून अधिक क्लाउड उत्पादने लाँच केली होती, जी 180 हून अधिक देशांमध्ये स्वीकारली गेली आहेत.
तथापि, झोहोचा विकास प्रवास पारंपारिक मार्गापासून खूप दूर आहे. वेम्बूने सतत बाह्य निधीला विरोध केला आहे आणि कंपनी पूर्णपणे स्वतःच्या नफ्यावर उभारली आहे.
व्हेंचर-फंडेड युनिकॉर्नच्या वर्चस्वाखाली असलेल्या जगात, झोहो एक फायदेशीर, बूटस्ट्रॅप्ड एंटरप्राइझ म्हणून उभा आहे जो कोणत्याही बाहेरील भागधारकांना जबाबदार नाही. या स्वातंत्र्यामुळे कंपनीला अल्पकालीन परताव्याऐवजी दीर्घकालीन परिणामांवर लक्ष केंद्रित करण्याची परवानगी मिळाली आहे.
एक उल्लेखनीय उपक्रम म्हणजे झोहो विद्यापीठ, ज्याला आता झोहो स्कूल्स ऑफ लर्निंग म्हणून ओळखले जाते, ज्याची स्थापना 2004 मध्ये झाली. केवळ उच्चभ्रू संस्थांमधून भरती करण्याऐवजी, वेम्बूने सामान्य पार्श्वभूमीतील तरुणांना कोडिंग आणि सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंटमध्ये प्रशिक्षित करण्यासाठी एक प्रणाली तयार केली. या कार्यक्रमाचे अनेक पदवीधर आता झोहोच्या मुख्य कार्यबलाचा भाग आहेत, जे जगभरातील लाखो लोक वापरत असलेल्या उत्पादनांमध्ये योगदान देत आहेत.
आज, झोहोचे जगभरात 100 दशलक्षाहून अधिक वापरकर्ते आहेत आणि पारंपारिक महानगरीय केंद्रांबाहेरील मोठ्या संख्येने लोकांना रोजगार देतात.