कोणत्या भारतीय नोटेवर कोणता वारसा छापलेला आहे? जाणून घ्या


By Marathi Jagran07, Aug 2025 04:40 PMmarathijagran.com

तुम्ही कधी विचार केला आहे का की ज्या भारतीय नोटेने तुम्ही चहा पिता किंवा बाजारात कोणताही माल खरेदी करता ती केवळ कागदाचा तुकडा नसून आपल्या देशाच्या इतिहासाचे आणि कलेचे एक हलते संग्रहालय आहे? जाणून घेऊया की त्यावर छापलेल्या ऐतिहासिक इमारती कुठे आहेत.

₹ 10 ची नोट: कोणार्क सूर्य मंदिर, ओडिशा

हे फक्त एक मंदिर नाही तर 13 व्या शतकातील स्थापत्यकलेचा एक भव्य नमुना आहे. ओडिशाच्या किनाऱ्यावर वसलेले हे मंदिर सूर्यदेवाच्या एका विशाल रथाच्या आकारात बांधले आहे, ज्यामध्ये १२ जोड्या मोठ्या दगडी चाके आहेत आणि सात घोडे ते ओढत असल्याचे दाखवले आहे.

₹20 ची नोट: वेरूळ लेणी, महाराष्ट्र

या 34 लेण्या हिंदू, बौद्ध आणि जैन धर्माला समर्पित आहेत आणि 600 ईसापूर्व ते 1000 ईसापूर्व दरम्यान खडकांपासून कोरल्या गेल्या होत्या. येथील सर्वात प्रसिद्ध रचना कैलास मंदिर आहे, जे एकाच खडकापासून कोरलेले जगातील सर्वात मोठे मंदिर आहे.

₹50 ची नोट: कर्नाटकातील हंपी रथ

हंपी येथील अवशेषांमध्ये उभा असलेला हा दगडी रथ प्रत्यक्षात विठ्ठल मंदिराचा एक भाग आहे. हा रथ भारतीय स्थापत्यकलेची भव्यता प्रतिबिंबित करतो. तो अजूनही लाखो पर्यटकांना आकर्षित करतो आणि आपल्या देशाच्या समृद्ध इतिहासाची कहाणी सांगतो.

₹100 ची नोट: राणी की वाव, गुजरात

गुजरातमधील पाटण येथे स्थित, ही पायऱ्यांची विहीर केवळ पाण्याचा स्रोत नाही तर राणीच्या तिच्या पतीवरील प्रेमाचे प्रतीक आहे. राणी की वाव तिच्या गुंतागुंतीच्या कोरीवकाम आणि शिल्पांसाठी ओळखली जाते. 2014 मध्ये युनेस्कोने जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित केले.

₹200 ची नोट: सांची स्तूप, मध्य प्रदेश

सांची स्तूप, इ.स.पूर्व तिसऱ्या शतकात सम्राट अशोकाने बांधला होता. हा स्तूप अर्धवर्तुळाकार घुमटाच्या आकारात बांधला गेला आहे आणि त्याच्याभोवती चार कमानी आहेत, ज्यावर महात्मा बुद्धांच्या जीवनातील घटना आणि जातक कथा सुंदरपणे कोरलेल्या आहेत.

₹ 500 ची नोट: लाल किल्ला, दिल्ली

दिल्लीमध्ये यमुना नदीच्या काठावर स्थित, हा भव्य लाल किल्ला १७ व्या शतकात मुघल सम्राट शाहजहानने बांधला होता. स्वातंत्र्यानंतर, दरवर्षी १५ ऑगस्ट रोजी, पंतप्रधान या किल्ल्याच्या तटबंदीवरून राष्ट्राला संबोधित करतात आणि तिरंगा फडकवतात.

2000 रुपयांची नोट: मंगळयान

2000 रुपयांच्या नोटेवरील हे चित्र भारताच्या मंगळयान मोहिमेचे चित्रण करते. २०१४ मध्ये इस्रोने सुरू केलेल्या या मोहिमेमुळे भारत मंगळावर पोहोचणारा चौथा देश बनला आणि तोही पहिल्याच प्रयत्नात.

Tamanna Bhatia Skin Care Hack: जाणून घ्या पिंपल्स ठीक करण्याचे उपाय