जेएनएन, मुंबई: सनातन धर्मामध्ये मार्गशीर्ष महिना हा धन, समृद्धी आणि सौभाग्याचा अधिपती मानला जातो. देवी महालक्ष्मीची विशेष कृपा लाभणारा हा कालखंड आजपासून अधिक शुभ मानला जात असून, मार्गशीर्षातील पहिला गुरुवार असल्याने राज्यभरात व्रतपूजनाचा उत्साह मोठ्या प्रमाणावर पाहायला मिळत आहे. 27 नोव्हेंबर 2025 रोजी पहिला मार्गशीर्ष गुरुवार आल्याने पहाटेपासूनच घराघरात देवी महालक्ष्मीचे स्वागत आणि पूजन विधी सुरू झाले.
धार्मिक पंचांगांनुसार, या वर्षी मार्गशीर्षातील चार गुरुवार अनुक्रमे 27 नोव्हेंबर, 4 डिसेंबर, 11 डिसेंबर आणि 18 डिसेंबर रोजी येत आहेत. या प्रत्येक गुरुवारी श्रीमहालक्ष्मी व्रत पाळण्याची पारंपरिक प्रथा आहे, तर शेवटच्या गुरुवारी व्रताचे उद्यापन करण्यात येते. हे व्रत पाळल्याने आर्थिक अडचणी दूर होऊन घरात सुख-शांती आणि समृद्धी नांदते, अशी भाविकांची श्रद्धा आहे.
पूजेसाठी लागणारे साहित्य
- पूजा भांडी: कलश, ताम्हण, पंचपात्र, तांदूळ, हळद-कुंकू
- सजावट: रांगोळी, आंब्याची पाने, श्रीफळ, वस्त्रमाळ
- दीपसामग्री: तुपाचे/तेलाचे निरांजन
- फुले आणि हार: कमळ, गुलाब, तुळस
- नैवेद्य: पुरणपोळी, लाडू, शिरा, फळांचा प्रसाद
पारंपरिक पूजेचा साज
पहाटे स्नान करून महिलांनी पिवळ्या वा लाल वस्त्रात महालक्ष्मी पूजनाची तयारी करतात. घरातील चौरंगावर सुंदर रांगोळी काढून कलश स्थापना, आंब्याची पाने, श्रीफळ आणि अक्षतांनी पूजास्थान सजवण्यात येते. त्यानंतर देवीची मूर्ती किंवा प्रतिमा बसवून हळद-कुंकू, फुले, वस्त्रमाळ आणि दीपाने पूजन करण्यात येते.
व्रताचा मुख्य भाग असलेली मार्गशीर्ष महालक्ष्मी कथा आज अनेक घरांत सामूहिकरीत्या वाचण्यात येते. काही ठिकाणी धार्मिक संस्था आणि महिला मंडळांनी ‘लक्ष्मी आरती’ आणि भजनांचे आयोजनही केले जाते.
मंदिरांमध्ये भाविकांची गर्दी
मुंबईतील महालक्ष्मी मंदिर, कोल्हापूरचे अंबाबाई मंदिर आणि नाशिकसह राज्यातील प्रमुख देवीस्थळांवर पहाटेपासूनच दर्शनासाठी रांगा लागलेल्या दिसतात. मंदिर समित्यांनी विशेष आरती, सहस्रनाम अर्चना आणि देवीच्या अलंकारपूजेसाठी आयोजन केले असल्याचे पाहायला मिळते.
आर्थिक समृद्धीच्या मंगलकामनेसह व्रताची सुरुवात
महिला उद्यापनापर्यंत सलग चार गुरुवार हे व्रत पाळण्याचा संकल्प करून, शेवटच्या गुरुवारी महिलांकडून ओटी भरणे, वस्त्रदान आणि देवीला सोन्याचे वा धान्याचे दान देण्याची प्रथा आजही सुरू आहे. मार्गशीर्षातील या शुभ गुरुवारांनी राज्यात भक्तिभावाची नवी लहर निर्माण केली असून, पुढील तीन गुरुवारांमध्येही महालक्ष्मीच्या कृपाप्राप्तीसाठी भाविक मोठ्या संख्येने सहभागी होणार असल्याचे चित्र दिसत आहे.
Disclaimer: या लेखात नमूद केलेले उपाय, फायदे, सल्ला आणि विधाने केवळ सामान्य माहितीसाठी आहेत. दैनिक जागरण आणि जागरण न्यू मीडिया या फीचर लेखातील मजकुराचे समर्थन करत नाहीत. या लेखात असलेली माहिती विविध स्त्रोतांकडून, ज्योतिषी, पंचांग, उपदेश, श्रद्धा, धार्मिक ग्रंथ आणि दंतकथा यातून गोळा केली गेली आहे. वाचकांना विनंती आहे की त्यांनी लेखाला अंतिम सत्य किंवा दावा मानू नये आणि त्यांच्या विवेकबुद्धीचा वापर करावा. दैनिक जागरण आणि जागरण न्यू मीडिया अंधश्रद्धेच्या विरोधात आहे.