जेएनएन, मुंबई. Shravan 2025: हिंदू पंचांगानुसार श्रावण महिना 11 जुलैपासून सुरू होत आहे. श्रावण महिना हा श्रद्धा, भक्ती आणि धार्मिक विधींच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचा मानला जातो. या काळात भगवान शंकराची विशेष आराधना केली जाते. महाराष्ट्रासह देशभरातील अनेक मंदिरांमध्ये या महिन्यात भक्तांची गर्दी वाढते.
श्रावण महिन्याचे महत्त्व
श्रावण महिना भगवान शंकराला समर्पित आहे. यावेळी उपवास, व्रतवैकल्ये आणि पूजा-अर्चा केल्यास मनोकामना पूर्ण होतात, असे मानले जाते. सोमवारी भगवान शंकराची पूजा करण्याचा विशेष योग असतो, त्यामुळे 'श्रावण सोमवार' अत्यंत पवित्र मानले जातात.
श्रावण महिन्यातील धार्मिक परंपरा
- उपवास: श्रावण महिन्यात अनेकजण सोमवारी उपवास करतात. काहीजण पूर्ण महिन्यात सात्विक आहार घेतात.
- महादेवाची पूजा: मंदिरांमध्ये जलाभिषेक, दुग्धाभिषेक आणि विशेष पूजाविधी होतात.
- कावड यात्रा: उत्तर भारतात कावड यात्रेचे आयोजन केले जाते, जिथे भक्त गंगेचे पवित्र पाणी आणून महादेवाला अर्पण करतात.
- व्रते आणि सण: नागपंचमी, रक्षाबंधन, गोपालकाला हे सण याच महिन्यात येतात.
यंदाचा श्रावण महिना
यंदा श्रावण महिन्याची सुरुवात 11 जुलैपासून होत असून, त्याचा शेवट 9 ऑगस्टला होईल. यंदा श्रावण महिन्यातील सोमवारी विशेष योगायोग असल्याने धार्मिक महत्व अधिक वाढले आहे.
श्रावणमासातील कृष्ण पक्ष 11 जुलै रोजी सुरू होतो आणि 24 जुलै रोजी संपतो. श्रावण महिन्यातील शुक्ल पक्ष 25 जुलै रोजी सुरू होतो आणि 9 ऑगस्ट रोजी संपतो.
तेलुगू, कन्नड, मराठी आणि गुजराती कॅलेंडरनुसार, श्रावण मास 25 जुलै 2025 रोजी सुरू होतो आणि 23 ऑगस्ट रोजी संपतो.
मंदिरांमध्ये विशेष तयारी
महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध ज्योतिर्लिंग मंदिरे जसे की त्र्यंबकेश्वर, भीमाशंकर, घृष्णेश्वर आणि अन्य शिवालये भक्तांसाठी सज्ज होत आहेत. श्रावण महिन्यात या मंदिरांमध्ये भाविकांची मोठी गर्दी पाहायला मिळते. या व्यतिरिक्त भारतातील इतरही प्रसिद्ध भगवान शिवाच्या मंदिरांमध्ये भाविकांची गर्दी होत असते.
श्रावणात निसर्गाची भेट
श्रावण महिना म्हणजे पावसाळ्याचा मध्य काळ. या महिन्यात निसर्गही हिरवागार होतो. पावसाने तृषार्त भूमीला पुनर्जीवित केले जाते, त्यामुळे ही ऋतू भक्तांसाठी अधिक मंगलमय ठरतो. श्रावण महिन्याच्या प्रारंभाने भक्तिमय वातावरण तयार होईल, धार्मिक विधींचा उत्सव साजरा होईल आणि श्रद्धाळू लोकांसाठी हे एक मंगल पर्व ठरेल.