दिव्य गौतम, खगोलपत्री. हिंदू धर्मात कार्तिक पौर्णिमेचा दिवस अत्यंत पवित्र आणि पुण्यपूर्ण मानला जातो. या दिवशी गंगेत स्नान, उपवास, दान आणि दिवे लावल्याने अनंत पुण्य प्राप्त होते. कार्तिक महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने सर्व पापे शुद्ध होतात, आत्मा शुद्ध होतो आणि मोक्षाच्या मार्गावर प्रगती होते असे मानले जाते. या दिवशी भगवान विष्णू, भगवान शिव आणि देवी लक्ष्मीची पूजा करण्याचा एक विशेष विधी देखील आहे. गंगेच्या काठावर दिवे लावल्याने जीवनात प्रकाश, शांती आणि समृद्धी येते.
गंगा स्नानाचे धार्मिक महत्त्व
कार्तिक पौर्णिमेला गंगेत स्नान करणे हिंदू धर्मात अत्यंत पवित्र आणि पुण्यपूर्ण मानले जाते. हा दिवस आत्मशुद्धी, मोक्ष आणि दैवी कृपेची संधी मानला जातो. पौराणिक मान्यतेनुसार, या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने सर्व पापांचे क्षालन होते आणि जीवनात शुभफळ येते.
असे म्हटले जाते की ब्रह्ममुहूर्तावर गंगा, यमुना, गोदावरी किंवा इतर कोणत्याही पवित्र नदीत स्नान केल्याने मागील जन्मातील पापे धुऊन आत्म्याचे शुद्धीकरण होते. या दिवशी स्नान केल्याने केवळ शारीरिकच नाही तर आध्यात्मिक शांती, संतुलन आणि भक्ती देखील मिळते.
भगवान विष्णूच्या मत्स्य अवताराशी संबंधित श्रद्धा
धार्मिक श्रद्धेनुसार, कार्तिक पौर्णिमेचा दिवस विशेषतः भगवान विष्णूच्या मत्स्य अवताराशी संबंधित आहे. असे म्हटले जाते की या दिवशी भगवान विष्णू मत्स्य रूपात प्रकट झाले आणि प्रलयाच्या वेळी वेदांचे रक्षण करण्यासाठी आणि विश्वाची पुनर्स्थापना करण्यासाठी मनुला मार्गदर्शन केले.
मत्स्य अवतार हा विष्णूच्या दहा प्रमुख अवतारांपैकी पहिला मानला जातो, जो धार्मिकतेच्या पुनर्स्थापनेचे आणि जीवनाच्या रक्षणाचे प्रतीक आहे. म्हणूनच, कार्तिक पौर्णिमेला भगवान विष्णूची पूजा, उपवास आणि गंगा स्नान करण्याचे विशेष महत्त्व आहे. असे केल्याने जीवनात धार्मिकता, ज्ञान आणि आध्यात्मिक शक्ती वाढते.
हेही वाचा: Kartik Pornima 2025 Date: 04 किंवा 05 नोव्हेंबर, कार्तिक पौर्णिमा कधी आहे? जाणून घ्या योग्य तारीख आणि शुभ वेळ
हेही वाचा: Vaikuntha Chaturdashi 2025 Upay: वैकुंठ चतुर्दशीला करा हे उपाय, मिळेल हरी-हरचा आशीर्वाद