दिव्या गौतम, खगोलपत्री. रक्षाबंधन, ज्याला राखी म्हणूनही ओळखले जाते, हा भाऊ आणि बहिणीच्या पवित्र नात्याचा सण आहे. हा केवळ एक विधी नाही तर प्रेम, विश्वास आणि संरक्षणाच्या भावनेचा उत्सव आहे. या दिवशी बहीण तिच्या भावाच्या मनगटावर राखी बांधते. हा धागा तिच्या प्रेमाचे, आशीर्वादाचे आणि विश्वासाचे प्रतीक आहे. राखी भेट देऊन, भाऊ वचन देतो की तो आयुष्यभर तिचे रक्षण करेल आणि प्रत्येक परिस्थितीत तिच्या पाठीशी उभा राहील.
हा सण आपल्याला हे देखील शिकवतो की खरे नाते रक्ताचे नसून हृदयाचे असते. जिथे भावना खऱ्या असतात, तिथे राखीचे बंधन आणखी खास बनते. यावर्षी रक्षाबंधन 9 ऑगस्ट रोजी साजरे केले जाईल. या शुभ प्रसंगी, रक्षाबंधनाशी संबंधित काही प्रेरणादायी कथा जाणून घेऊया, ज्या या सणाला आणखी भावनिक बनवतात.
माता लक्ष्मी आणि राजा बळी यांची कहाणी
रक्षाबंधनाच्या सर्वात भावनिक आणि खोलवर जोडलेल्या कथांपैकी एक म्हणजे देवी लक्ष्मी आणि राजा बळीची कहाणी, ज्याचा उल्लेख भागवत पुराण आणि विष्णू पुराणात आहे. जेव्हा भगवान विष्णूने वामनाच्या रूपात राजा बळीकडे तीन पावले जमीन मागितली आणि आपल्या मायेने तिन्ही लोकांचे मोजमाप केले, तेव्हा राजा बळीने त्याचे सर्वस्व दान केले. आपला शब्द पाळण्यासाठी, राजा बळीने भगवान विष्णूंना पाताळात नेहमी त्यांच्यासोबत राहण्याची विनंती केली.
राजा बळीच्या प्रेमाने आणि भक्तीने प्रभावित होऊन भगवान विष्णू त्याच्यासोबत राहण्यास गेले. पण या निर्णयामुळे देवी लक्ष्मीला खूप वाईट वाटले. तिने आपल्या प्रियकराला परत आणण्याचा एक सुंदर मार्ग विचारला. देवी लक्ष्मी एका सामान्य स्त्रीच्या वेषात राजा बळीच्या महालात पोहोचली. तिने राजाकडून आश्रय घेतला आणि त्याला राखी बांधून आपला भाऊ बनवला. या बहिणीच्या प्रेमाने आणि साधेपणाने राजा बळी भारावून गेला. लक्ष्मीने तिचा पती विष्णूला परत घेण्याची इच्छा व्यक्त केली तेव्हा बालीने क्षणाचाही विलंब न करता आनंदाने ते स्वीकारले.
ही कथा आपल्याला शिकवते की खरे नाते जन्माने नाही तर भावनांनी बनते. इथे फक्त भाऊच रक्षण करत नाही तर बहिणीच्या प्रार्थना आणि प्रेमही तितकेच खोल आहे.
भगवान श्रीकृष्ण आणि द्रौपदी यांच्यातील नाते
श्रीकृष्ण आणि द्रौपदी यांच्यातील नाते हे सामान्य मैत्रीचे नव्हते तर आत्म्याचे पवित्र बंधन होते. हे नाते तेव्हा सुरू झाले जेव्हा एकदा युद्ध करताना श्रीकृष्णाच्या बोटाला दुखापत झाली. त्याला रक्त येत होते आणि त्यावर कोणताही उपचार उपलब्ध नव्हता. द्रौपदीने वेळ वाया न घालवता तिच्या साडीचा तुकडा फाडला आणि तो श्रीकृष्णाच्या बोटावर बांधला.
या छोट्या पण अत्यंत प्रेमळ कृतीने श्रीकृष्ण खूप भावनिक झाले. त्याच क्षणी त्यांनी मनात निश्चय केला की जेव्हा जेव्हा द्रौपदी संकटात असेल तेव्हा ते तिचे रक्षण करतील. हा संकल्प केवळ एक वचनच नव्हे तर एक जिवंत संरक्षणात्मक ढाल बनला. महाभारतात जेव्हा कौरवांनी द्रौपदीचे वस्त्र उतरवण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा सभेतील सर्वजण शांत होते, परंतु कृष्णाने आपला शब्द पाळला आणि द्रौपदीची विनयशीलता वाचवली आणि द्रौपदीची साडी अंतहीन झाली आणि कौरव द्रौपदीचे वस्त्र उतरवण्यात अयशस्वी झाले.
काही ग्रंथांमध्ये असेही नमूद आहे की महाभारत युद्धापूर्वीच द्रौपदीने श्रीकृष्णाला राखी बांधली होती आणि या बंधनामुळे दोघांना आध्यात्मिकदृष्ट्या आणखी जोडले गेले. ही कथा आपल्याला सांगते की रक्षाबंधन हा केवळ एक दिवसाचा उत्सव नाही तर आयुष्यभर पाळण्याचे वचन आहे. आणि जेव्हा हे वचन आत्म्याशी जोडले जाते तेव्हा त्याची शक्ती प्रत्येक युग आणि संकटापेक्षा मोठी असते.
हेही वाचा:Raksha Bandhan 2025: रक्षाबंधनाच्या दिवशी करा ही खास आरती, वाढेल भावा-बहिणीच्या नात्यात प्रेम