जेएनएन, मुंबई. Ganesh Chaturthi 2025: गणेश उत्सवाच्या भव्यतेचा आणि श्रद्धेचा विचार केला तर सर्वात पहिले नाव येते ते लालबागचा राजा. हे केवळ एक गणपती मंडळ नाही तर लाखो भाविकांच्या भावना आणि श्रद्धेचे एक जिवंत केंद्र आहे. दरवर्षी गणेश चतुर्थीला, मुंबईतील लालबाग परिसर आध्यात्मिक महासागरात बदलतो जेव्हा भाविक नवसाचा गणपती म्हणजेच इच्छा पूर्ण करणाऱ्या लालबागचा राजा यांचे दर्शन घेण्यासाठी तासन्तास रांगेत उभे राहतात.

या राजाला केवळ इच्छापूर्ती करणारा गणपती म्हणून ओळखले जात नाही, तर इतिहास, स्वातंत्र्यलढा आणि सामाजिक एकतेशी जोडलेली परंपरा म्हणून देखील ओळखले जाते.

लालबागच्या राजाची स्थापना कधी झाली?
लालबागचा राजा सार्वजनिक गणेश उत्सव मंडळाची स्थापना 1934 मध्ये झाली. हे मंडळ मुंबईतील परळ परिसरातील लालबाग येथे आहे आणि त्याच्या भव्य दहा दिवसांच्या उत्सवात लाखो लोक येतात. या गणपतीला 'नवसाचा गणपती' म्हणजेच इच्छा पूर्ण करणारा गणपती म्हणतात. दरवर्षी येथे दर्शनासाठी सुमारे पाच किलोमीटरची रांग असते आणि दहाव्या दिवशी ही मूर्ती गिरगाव चौपाटीवर विसर्जित केली जाते.

स्वातंत्र्यलढा शिगेला पोहोचला असताना या मंडळाची स्थापना झाली. लोकमान्य टिळकांनी ब्रिटीश राजवटीविरुद्ध लोकांना जागरूक करण्यासाठी 'सार्वजनिक गणेश उत्सव' ची परंपरा सुरू केली. धार्मिक कार्यक्रमांसोबतच लालबागच्या राजाच्या दरबारात स्वातंत्र्य आणि सामाजिक मुद्द्यांवरही चर्चा होत असे.

हळूहळू हा गणपती केवळ मुंबईच नव्हे तर संपूर्ण देशातील लोकांसाठी आकर्षणाचे केंद्र बनला आणि त्याला 'इच्छेचा गणपती' म्हणूनही ओळखले जाऊ लागले.

लालबागच्या राजाला प्रसिद्धी कशी मिळाली?
सुरुवातीला हे मंडळ स्थानिक मच्छिमारांनी सुरू केले होते. येथे अनेक भाविकांच्या इच्छा पूर्ण होऊ लागल्या, त्यामुळे भाविकांची गर्दी वाढतच गेली. तसेच, याचे एक कारण म्हणजे ते "गणेश गल्ली गणपती" म्हणजेच "मुंबईचा राजा" जवळ आहे. गणेश गल्लीतील रांग लालबागच्या राजापर्यंत पोहोचत असे आणि अशा प्रकारे लोक येथेही येऊ लागले.

    कालांतराने, पर्यटकांची संख्या वाढली आणि प्रसिद्धी इतकी पसरली की परदेशातूनही भाविक येथे येऊ लागले. 2001 नंतर, जेव्हा माध्यमांनी या गणपतीचे दर्शन आणि उत्सव मोठ्या प्रमाणात दाखवण्यास सुरुवात केली, तेव्हा त्याची लोकप्रियता आणखी वाढली.

    यानंतर मोठे नेते, उद्योगपती, बॉलिवूड अभिनेते, क्रिकेटपटू आणि सामाजिक कार्यकर्ते देखील लालबागच्या राजाच्या दर्शनासाठी नियमितपणे येऊ लागले.

    हेही वाचा: Lalbaugcha Raja 2015-2025: लालबागच्या राजाचे मागील दहा वर्षातील अवतार, पाहा Photos…