डिजिटल डेस्क, नवी दिल्ली. PM Modi to visit US in Feb: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी शपथ घेताच ॲक्शन मोडमध्ये आले आहेत. नागरिकत्वापासून ते मेक्सिकोच्या आखाताचे नाव बदलण्यापर्यंत अनेक निर्णय घेतले ज्याने जगाला आश्चर्य वाटले. दरम्यान, ट्रम्प अध्यक्ष झाल्यानंतर पहिल्यांदाच भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि ट्रम्प यांच्यात फोनवर चर्चा झाली.
या संवादानंतर आता बातमी आहे की पीएम मोदी पुढील महिन्यात म्हणजेच फेब्रुवारीमध्ये अमेरिकेला भेट देऊ शकतात. अनिवासी भारतीयांना भारतात परत आणण्यासाठी प्रयत्न सुरू असताना, पुढील महिन्यात पंतप्रधान मोदींच्या अमेरिका दौऱ्याचा भारताला मुत्सद्देगिरीपासून व्यवसायापर्यंत अनेक क्षेत्रात फायदा होईल.
ट्रम्प आणि पीएम मोदी यांच्यातील फोन संभाषणात एक मोठा संदेश दडलेला आहे
डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या शपथविधीला पंतप्रधान मोदी उपस्थित होते. त्यांच्या जागी परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर शपथविधीला उपस्थित होते. यानंतर, फोनवरील चर्चेदरम्यान, दोघांनी पुन्हा एकदा व्यक्त केले की केवळ ट्रम्प आणि पीएम मोदी चांगले मित्र नाहीत तर दोन मोठे लोकशाही देश देखील एकमेकांशी मैत्रीच्या वचनबद्धतेने बांधले आहेत. पंतप्रधान मोदींनी फोनवर ट्रम्प यांचे अभिनंदन केले. याचा उल्लेखही त्यांनी 'एक्स'वर केला. ते म्हणाला
'प्रिय मित्र ट्रम्प यांच्याशी बोलून खूप आनंद झाला. त्यांना पुन्हा राष्ट्रपती झाल्याबद्दल हार्दिक शुभेच्छा. दोन्ही देश परस्पर फायद्यासाठी आणि विश्वासार्ह भागीदारीसाठी वचनबद्ध आहेत. आम्ही जागतिक शांतता, सुरक्षा आणि समृद्धीसाठी एकत्र काम करू.
Heartiest congratulations my friend @realDonaldTrump on your historic election victory. As you build on the successes of your previous term, I look forward to renewing our collaboration to further strengthen the India-US Comprehensive Global and Strategic Partnership. Together,… pic.twitter.com/u5hKPeJ3SY
— Narendra Modi (@narendramodi) November 6, 2024
अवैध स्थलांतरितांना भारतात पाठवण्याबाबत चर्चा
18 हजार भारतीयांना परत पाठवण्याबाबत अमेरिकेने भारतासमोर आपली भूमिका मांडली आहे. जयशंकर आणि अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री मार्को रुबिओ यांनीही या विषयावर चर्चा केली. तथापि, व्हाईट हाऊसने मोदींशी ट्रम्प यांच्या चर्चेचे अर्थपूर्ण वर्णन केले आहे आणि म्हटले आहे की दोन्ही नेत्यांनी द्विपक्षीय व्यापार संबंधांसह भारत-अमेरिका सहकार्य अधिक दृढ करण्याच्या दिशेने काम करण्यावर भर दिला आहे.

शी जिनपिंग यांच्यासोबत ट्रम्प यांची 'फोन' डिप्लोमसी
चीनवर 100 टक्के टॅरिफ लादण्याच्या ट्रम्पच्या धमकीने पुन्हा एकदा दिसून आले आहे की ट्रम्प यांचा चीनबाबतचा कडकपणा मागील टर्मप्रमाणेच राहील. तथापि, मुत्सद्देगिरीचे प्रदर्शन करताना, त्यांनी पदाची शपथ घेण्यापूर्वी चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्याशी फोनवर चर्चा केली. पण शी जिनपिंग यांची पुतिन आणि किम जोंग यांच्याशी असलेली जवळीक ट्रम्प यांनाही चांगलीच ठाऊक आहे.

1. क्वाडच्या निमित्ताने भारत-अमेरिकाचे संबंध होतील दृढ
अशा वेळी या वर्षाच्या अखेरीस भारतात क्वाड कॉन्फरन्स होणार आहे. भारताने आयोजित केलेल्या या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने अमेरिका आणि भारत यांच्यातील जवळीकही पाहायला मिळणार आहे, जी चीनला अजिबात आवडत नाही. त्याच वेळी, ट्रम्प आणि पीएम मोदी यांच्यातील मैत्रीचा इंडो पॅसिफिक क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण प्रभाव पडू शकतो.
2. शुल्काबाबतही होऊ शकते अर्थपूर्ण चर्चा
ट्रम्प हे त्यांच्या टॅरिफ धोरणामुळे चर्चेत आहेत. चीन आणि ब्राझीलसोबतच ट्रम्प यांनी भारताबाबतही सांगितले की, जे देश अमेरिकन वस्तूंवर जास्त शुल्क लावतात त्यांच्यावर अमेरिकाही शुल्क लागू करेल. या सगळ्यात पंतप्रधान मोदी अमेरिका दौऱ्यावर गेल्यास ट्रम्प भारतावरील शुल्काच्या मुद्द्यावर शिथिलता आणू शकतात. असं असलं तरी, गेल्या टर्ममध्ये त्यांच्या भेटीत 'चांगला करार' करणारा नेता म्हणून ट्रम्प यांनी पंतप्रधान मोदींची प्रशंसा केली आहे. दरम्यान, भारत आधीच स्टील, महागड्या बाइक्स आणि इलेक्ट्रॉनिक वस्तूंवरील शुल्क कमी करण्याचा विचार करत आहे. याचा देशांतर्गत व्यवसायावर फारसा परिणाम होणार नाही. अर्थसंकल्पात याची पुष्टी करता येईल.
3. इंडो-पॅसिफिक क्षेत्रात कमी करेल चीनची 'दादागिरी'
भारत आणि अमेरिका यांचे संबंध फक्त राजकीयच नव्हे तर लष्करी दृष्ट्याही मजबूत आहेत. अशा वेळी जेव्हा चीनने श्रीलंकेच्या हंबनटोटा बंदरावर आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले आहे, हिंद महासागर क्षेत्रात घुसखोरी करत आहे आणि दक्षिण चीन समुद्रातील देशांवर दबाव टाकत आहे, त्या पार्श्वभूमीवर ट्रम्प आणि पंतप्रधान मोदी यांची बैठक हिंद महासागर क्षेत्रात चीनच्या वाढत्या 'गुंडगिरी'ला रोखण्यासाठी फार महत्त्वाची ठरेल. इतकेच काय, पश्चिम आशिया आणि युरोपमधील सुरक्षा मुद्द्यांवरही अमेरिका आणि भारत एकमत आहेत.

4. संरक्षण क्षेत्रात भारताला मिळेल बळ
भारताने अलिकडच्या वर्षांत आपले संरक्षण मजबूत करण्यासाठी अमेरिकेकडून शक्तिशाली संरक्षण उपकरणे खरेदी केली आहेत. व्हाईट हाऊसने म्हटले आहे की अध्यक्ष ट्रम्प यांनी भारताकडून अमेरिकेत बनवलेल्या सुरक्षा उपकरणांची खरेदी वाढविण्यावर आणि द्विपक्षीय व्यापार संबंध अधिक चांगल्या दिशेने वाटचाल करण्यावर भर दिला आहे. पीएम मोदींच्या दौऱ्यामुळे भारतीय लढाऊ विमान तेजसच्या इंजिन पुरवठ्यातील विलंबही संपुष्टात येऊ शकतो.

5. तंत्रज्ञान क्षेत्रात भारत-अमेरिका एकत्र काम करतील
अशा वेळी जेव्हा चीनने स्वस्त 'डीपसीक' बनवून जगाला चकित केले होते. अशा परिस्थितीत चीनला टक्कर देण्यासाठी भारत अमेरिकेसाठी महत्त्वाचा ठरतो. अनेक तांत्रिक बाबींमध्ये चीन अमेरिकेच्या पुढे आहे. विशेषत: सेमीकंडक्टर क्षेत्रात चीनचे वर्चस्व आहे. सेमीकंडक्टरच्या क्षेत्रातही भारत झपाट्याने प्रगती करत आहे. अशा परिस्थितीत, तंत्रज्ञानातील चीनचे वर्चस्व संपवण्यासाठी भारत आणि अमेरिका या दोघांनी एकत्र काम करणे चांगले आहे, ज्याद्वारे चीनचे वर्चस्व लक्षणीयरित्या कमी केले जाऊ शकते. या क्षेत्रात पंतप्रधान मोदींच्या अमेरिका दौऱ्याचा फायदा भारताला होऊ शकतो.

6. आणखी वाढू शकते धोरणात्मक भागीदारी
दोन वर्षांपूर्वी भारत आणि अमेरिका यांच्यातील परस्पर व्यापार 2022 मध्ये $191.8 अब्ज होता. त्यानुसार भारताने 118 अब्ज डॉलर्सची 'निर्यात' केली होती. म्हणजे भारताची अमेरिकेत निर्यात जास्त आहे. 2022 मध्ये भारताचा 45.7 अब्ज डॉलरचा अतिरिक्त व्यापार होता. एवढेच नाही तर भारत आणि अमेरिका हे दोन्ही मोठे सामरिक भागीदार आहेत.