लाइफस्टाइल डेस्क, नवी दिल्ली. जेव्हा तुम्ही मॉल, ऑफिस किंवा सार्वजनिक शौचालयात जाता तेव्हा तुम्ही हात धुतल्यानंतर ते पुसण्यासाठी अनेकदा हँड ड्रायर वापरता. तुम्हाला कदाचित ही एक आधुनिक आणि स्वच्छ पद्धत वाटेल, परंतु अलीकडील अभ्यास आणि तज्ञांच्या मतांवरून अगदी उलट सिद्ध होते. हो, हे खरे आहे की हँड ड्रायर तुम्हाला आजारी बनवू शकतात आणि त्यात कागदी टॉवेलपेक्षा 1300 पट जास्त जंतू असतात. चला त्याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
तुम्हीही हँड ड्रायरने हात सुकवता का?
प्रत्येक वेळी शौचालय फ्लश केले जाते तेव्हा, एक अदृश्य धुक्यासारखा थर हवेत सोडला जातो. याला "टॉयलेट प्लम" म्हणतात. हे बारीक कण तासन्तास हवेत लटकलेले राहतात. जेव्हा हँड ड्रायर तीच हवा काढतो आणि उच्च दाबाने बाहेर काढतो तेव्हा ते कण थेट तुमच्या स्वच्छ हातांवर आणि आजूबाजूच्या पृष्ठभागावर बसतात. याचा अर्थ असा की हात धुण्याचा प्रयत्न काही सेकंदात वाया जाऊ शकतो.
हँड ड्रायर हे जंतूंचे प्रजनन स्थळ आहेत
हँड ड्रायरची सर्वात मोठी समस्या म्हणजे त्यांची हाय-स्पीड हवा. लीड्स विद्यापीठाच्या एका अभ्यासात असे आढळून आले आहे की हाय-स्पीड जेट ड्रायर पेपर टॉवेलपेक्षा 1300 पट जास्त बॅक्टेरिया पसरवू शकतात. हाय-स्पीड हवा हे जंतू केवळ तुमच्या हातातच नाही तर तुमच्या कपड्यांवर, चेहऱ्यावर आणि अगदी जवळ उभ्या असलेल्या व्यक्तीपर्यंत देखील पोहोचवू शकते.
फक्त बॅक्टेरियाच नाही तर बुरशी आणि ऍलर्जी देखील
शौचालयातील आर्द्रता ही बुरशी आणि बुरशीजन्य बीजाणूंच्या वाढीसाठी योग्य वातावरण आहे. हँड ड्रायर ही ओलसर हवा आत ओढतात आणि वारंवार बाहेर काढतात. परिणामी, हात केवळ बॅक्टेरियाच नव्हे तर अ‍ॅलर्जी आणि धुळीच्या कणांना देखील बळी पडू शकतात, ज्यामुळे दीर्घकाळात त्वचा आणि श्वसनाच्या समस्या उद्भवू शकतात.
ते खरोखरच 'पर्यावरणपूरक' आहेत का?
अनेक कार्यालये आणि हॉटेल्स पेपर टॉवेलऐवजी हँड ड्रायर वापरत आहेत, कारण ते पर्यावरणासाठी चांगले आहे असे त्यांना वाटते, पण खरा प्रश्न असा आहे की ते आरोग्यदायी आहे का? वापरल्यानंतर कागदी टॉवेल फेकून दिले जातात, ज्यामुळे बॅक्टेरिया तिथेच मरतात. हँड ड्रायर वारंवार तीच दूषित हवा आपल्याभोवती फिरवतात, तरीही "ग्रीन चॉइस" असल्याचा दावा आता तितकासा मजबूत राहिलेला नाही.
कोणता पर्याय चांगला आहे?
कागदी टॉवेल: हात सुकविण्यासाठी हे अजूनही सर्वात सुरक्षित आणि प्रभावी मार्ग आहेत. ते केवळ हात लवकर सुकवतातच असे नाही तर उरलेला ओलावा आणि जंतू देखील काढून टाकतात.
नैसर्गिक हवेत कोरडेपणा: जर कागदी टॉवेल उपलब्ध नसतील, तर हँड ड्रायर वापरण्यापेक्षा तुमचे हात हवेत कोरडे राहू देणे चांगले.
हँड ड्रायर हे आधुनिक आणि पर्यावरणपूरक वाटू शकतात, परंतु ते नकळत तुमचे हात जंतू आणि बुरशीच्या संपर्कात आणू शकतात. म्हणून, जेव्हा जेव्हा तुमच्याकडे पर्याय असेल तेव्हा पेपर टॉवेल निवडा.
स्रोत: लीड्स विद्यापीठ