आषाढी वारी ही महाराष्ट्रातील एक ऐतिहासिक, धार्मिक आणि सांस्कृतिक परंपरा आहे. ही वारी दरवर्षी आषाढ महिन्यातील शुद्ध एकादशीला पंढरपूर येथे श्री विठ्ठल-रुक्मिणीचे दर्शन घेण्यासाठी निघते. ही वारी म्हणजे लाखो भाविकांची भक्तीमय पदयात्रा आहे.
वारीची सुरुवात 13व्या शतकात संत ज्ञानेश्वर महाराज आणि संत नामदेव महाराज यांनी केली. तेव्हा त्यांनी पंढरपूरपर्यंत पायी प्रवास केला. पुढे संत तुकाराम महाराजांनी या परंपरेला नवे बळ दिले. 1820 पासून तुकोबारायांची पालखी अधिकृतरित्या सुरू झाली.
पालखी म्हणजे संतांच्या पादुकांची प्रतीकात्मक मूर्ती. संत ज्ञानेश्वर महाराजांची पालखी आळंदी येथून तर संत तुकाराम महाराजांची पालखी देहू येथून निघते. दोन्ही पालख्या विविध गावांतून मार्गक्रमण करत पंढरपूरला पोहोचतात.
वारकऱ्यांचे गट म्हणजे दिंडी. प्रत्येक दिंडीत टाळकरी, मृदंगवादक, झेंडे घेणारे असतात. हे सर्व नियम, अनुशासन, भक्तीभाव यांचं पालन करत वारीत सहभागी होतात.
टाळ, मृदंगाच्या गजरात वारकरी संतांचे अभंग गातात. “पंढरीनाथा, माजी माऊली विठ्ठल...” सारखे अभंग वातावरण भक्तिमय करतात.
वारी पुणे जिल्हा, सोलापूर जिल्हा पार करत पंढरपूर येथे पोहोचते. महत्वाचे थांबे-आळंदी / देहू,पुणे,सासवड,बारामती,इंदापूर,अकलूज,वाखरी,पंढरपूर
वारीचा मुख्य दिवस म्हणजे आषाढ शुद्ध एकादशी. या दिवशी विठोबाचे दर्शन घेण्यासाठी लाखो भाविक पंढरपूरात गर्दी करतात. सरकारकडून विशेष आरोग्य, वाहतूक व स्वच्छतेची व्यवस्था केली जाते.